Жаһандық жылыну: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[File:Instrumental Temperature Record.svg|320px|right]]
'''Ғаламдық жылыну''' - XX және XXI ғасырлардағы жер[[Жер]] атмосферасы мен дүниежүзілік[[Дүниежүзілік мұхиттыңмұхит]]тың орташа-жылдық температурасының[[температура]]сының біртіндеп өсу процесі.
 
Климаттың өзгеруін зерттейтін [[БҰҰ]]-ның мемлекетаралық эксперттер тобының пайымдауынша (және [[Үлкен сегіздік|Үлкен Сегіздік]] елдерінің ұлттық академияларының келісімімен) XVIII ғасырдың екінші жартысынан бастап жердің орташа температурасы 0,7 °C көтерілді және соңғы 50 жылдағы жылыну процесінің көп бөлігі адамзаттың[[адамзат]]тың кесірінен орын алған, бірінші кезекте газдардың атмосфераға[[атмосфера]]ға шығарылуынан туындаған [[көмірқышқыл газыгаз]]ы (CO2CO<sup>2</sup>) мен метанның[[метан]]ның (CH4CH<sup>4</sup>) «[[көшетхана эффектісі]]» (Greenhouse effect).
 
IPCC ұйымының климаттық модельдерге байланысты алынған мәліметтері бойынша: XXI ғасырда Жер бетінің орташа температурасы 1,1 °C-тан 6,4 °C-қа көтеріледі-мыс. Ал кейбір аймақтарда керісінше сәл төмендейді.
 
Дүниежүзілік мұхит деңгейінің өсуімен қатар ғаламдық температураның да өсуі [[атмосфералық жауын-шашын]] мөлшерінің өзгеруіне алып келеді. Нәтижесінде табиғи катаклизмдер жиілеуі мүмкін, мысалы: су тасқындары, қуаңшылықтар, дауылдар және басқалары, жапа шеккен аймақтарда ауылшаруашылық өнімдерінің мөлшері төмендейді және басқа аймақтарда жоғарлайды (көмірқышқыл газы концентрациясының көтерілу есебінен). Жылыну процесі - мұндай құбылыстардың масштабы мен жиілігін жоғарлатуы ықтимал.
 
Климаттың[[Климат]]тың жылынуынан келесі қауіп туындауы мүмкін: кейбір жануар немесе өсімдік түрлерінің таралу аймағының полярлық зоналарға ығысуы; жаға зоналары мен аралдарда мекендейтін саны аз түрлердің жойылуы<ref>[http://www.ipcc.ch/publications_and_data/publications_and_data_technical_papers.shtml Climate Change and Biodiversity. IPCC Technical Paper V — April 2002]</ref>.
 
Кейбір зерттеушілердің ойынша, ғаламдық жылыну — бұл тек миф, ал кейбіреулері бұл процеске адамның қатысы мүлдем жоқ деп санайды. Бірен-саран зерттеушілер ғаламдық жылынуға сенгенімен, климатқа қатты әсер ететіндердің бірі - бұл өндірістік қалдықтар дегенге сенбейді.
 
 
== Тағы қараңыз ==
 
* [[Климаттың антропогендік өзгеруі]]
* [[Орнықты даму]]
* [[Киото хаттамасы]]
 
 
== Дереккөздер ==