Бүркіт: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш r2.7.1) (бот изменил: id:Elang Emas на id:Elang emas |
сурет қосу |
||
23-жол:
''Falco chrysaëtos'' <small>Linnaeus, 1758</small>
}}
Бүркіт -
==Сипаттамасы==
Кең қанаттары (созған кезде 2 метрге дейін жетеді) мен қысқа құйрығы (30—35 см) ұшқан кезде "ұшып бара жатқан қанатқа" ұқсайды. Ұябасары шәулісіне қарағанда ірілеу болады. Латынша "алтын қыран" деген аты күштілік пен айбындылықтың белгісі ретінде 200 жыл бұрын берілген. Бүркіттің салмағы 3 кг-нан 6 кг-ға дейін. Үлкен құстары қара-күрең түсті, төменгі жақтары ақшылдау болады. Ұясын ағаштарға, құзжартастардың басына, ал далалы жерде — жерге салады. Өте жақсы ұшырады, жерде жақсы жүреді, жүгіре алады. Жемтігін ұстаған кезде, жартылай ашылған қанатымен ұстайды. Ұсақ және орташа [[сүтқоректілер]]ді және құстарды ұстайды. Қазақстанда [[орман]]сыз және [[шөл]] далалардан басқа барлық жерлерде кездеседі, бірақ сирек. Қыста көбіне оңтүстікке ұшып кетеді.
57-жол:
==Бүркіттің бітімі==
[[File:Golden Eagle in flight - 5.jpg|thumb|300px|Қанатын жайған бүркіт]]
Ту сыртынан қарағанда мынадай бөліктерден тұрады: тамақ, жемсау, төссүйек, ерсүйек, бөтеге, сан, тобық (тірсек), сирақ, жіліншік немесе баутағар. Бүркіт қаңқасы негізінен арқа омыртқаларынан, төстен және құйымшақ сүйектерінен тұрады. Ал басқа сүйектер аталмыш сүйек мүшелерін өзара жалғастырады. Жая, төс сүйектері қатты, әрі кең болады. Төстің қабырғамен астасатын шеті жұмыр, бауыр жағы қырлы келеді. Төс сүйекті арқа омыртқамен байланыстырып тұрған шомбал келген бұғана (қабырға) тұсы «төс айшығын» құрайды және бүркіттің екпін тегеурінін күшейтетін «тетік» болып есептелінеді (Ә.Марғұлан).
|