Зеренді ауданы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш clean up, replaced: км2 → км² (2) using AWB |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
{{Әкімшілік бірлік-Қазақстан
|
|
|Елтаңбаның ені =
|image_map = Zerendi District Kazakhstan.png▼
|
|
|
|lat_deg= |lat_min= |lat_sec=
▲|mapsize1 = 150px
|lon_deg= |lon_min= |lon_sec=
|
|
|Енеді = 24 ауылдық округ
▲|subdivision_name1 = [[Ақмола облысы]]
|Ірі қаласы =
▲|subdivision_name2 = [[Зеренді]]
|Ірі қалалары =
|
|Әкімі = Ербол Болатұлы Сағдиев
|ЖІӨ =
|
|ЖІӨ бойынша орны =
|Жан басына шаққанда ЖІӨ орны =
|Тұрғыны = 41 312<ref>[http://www.akmola.stat.kz/dinamika/dinamikadem.htm Департамент статистики Акмолинской области. 01.07.2010]</ref>
|Санақ жылы = 2010
|Пайызы =
|Халық саны бойынша орны =
|Тығыздығы =
|postal_code = 021200-021231<ref name="kazindex.ru">[http://kazindex.ru/02/13.html Почтовые индексы Казахстана]</ref>▼
|Тығыздығы бойынша орны =
|Ұлттық құрамы = {{nobr|[[қазақтар]] (61,14%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (25,97%)}}, {{nobr|[[немістер]] (4,30%)}}, {{nobr|[[украиндар]] (3,36%)}}, {{nobr|[[татарлар]] (1,31%)}}, {{nobr|[[белорустар]] (1,24%)}}, {{nobr|басқалары (2,68%)}}<ref name="Stat2010">[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Агентство Республики Казахстан по статистике. Численность населения Республики Казахстан по областям, городам и районам, полу и отдельным возрастным группам, отдельным этносам на начало 2010 года]</ref><ref name="пер.2010">[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm Национальный состав населения Казахстана по переписи 2009]</ref>
|Конфессионалдық құрамы =
|Жер аумағы = 7 800
|Жер аумағының пайызы =
|Жер аумағы бойынша орны =
|Максималды биіктігі =
|Орташа биіктігі =
|Минималды биіктігі =
|Карта ені =
|Әкімшілік бірліктің картасы = Akmola Province Zerendi.png
|Әкімшілік бірлік картасының ені =
|Аббревиатура =
|Телефон коды =
▲ |
|Интернет-үйшігі =
|Автомобиль коды = C
|Сайты =
|Commons санаты =
}}
'''Зеренді ауданы''' – [[Ақмола облысы]]ның солтүстігіндегі әкімшілік бөлініс. [[1935]] жылы құрылған. [[1997]] жылы [[Көкшетау ауданы]]мен біріктірілді. Жер аумағы 8 мың км². Тұрғыны 42,3 мың [[адам]], орташа тығыздығы 1 км²-ге 5,5 адамнан келеді ([[2008]]). Аудандағы 81 елді мекен 24 ауылдық әкімшілік округке біріктірілген. Аудан орталығы – [[Зеренді]] аулы. Зеренді ауданы [[Көкшетау қыраты]]ның солтүстігін алып жатыр. Жер бедері аласа таулы, ұсақ шоқылы, ойлы-белесті жазық. Ірі таулары: [[Зеренді]] (587 м), [[Жыланды]] (609 м), [[Қараүңгір]], [[Қаратау]], [[Қошқарбай]], [[Шымылдықты]], [[Байөтер]] (551 м), [[Елікті]] (502 м), [[Нарөлген]] (489 м), т.б. Кен байлықтарынан [[алтын]], [[қызғылт гранит]], [[доломит]], құрылысқа жарамды [[тас]], [[құм]], [[каолин]], [[емдік саз]], т.б. кездеседі. [[Климат]]ы тым континенттік: қысы ұзақ (қар 140 – 160 күн жатады) суық, қары аз (20 см), жазы жылы әрі құрғақ. Ауаның орташа темпепатурасы қаңтарда –18°С, шілдеде 19°С. Жауын-шашынның жылдық мөлшері 350 – 400 мм. Ауданның оңтүстікнен солтүстігіне қарай [[Шағалалы өзен]] мен оның оң саласы [[Қылшықты өзен]] ағып өтеді. Оңтүстігінен [[Есіл (өзен)|Есілдің]] оң салалары – [[Жабай]], [[Аршалы]], [[Қошқарбай]] бастау алады. Аудан аумағында көл көп. Ірілері: [[Зеренді]], [[Қарағайлыкөл]], [[Айдабол]], [[Бірқыз]], [[Шымылдықты]], [[Құмдыкөл]] (тұщы), [[Қараңғыүңгір]], [[Жамантұз (Ақмола облысы)|Жамантұз]], [[Жолдыбай]], [[Ахметжансор]]. Аудан жерінде шіріндісі мол қара және күңгірт қоңыр [[топырақ]] кең тараған, сортаңдар да кездеседі. Тың игеру жылдары ауданның көп жері жыртылған. Ауданның солтүстік бөлігін [[қайың]], [[терек]] шоқтары өскен [[орман]]дар алып жатыр. Қыраттың биік жерлері мен шоқыларда [[қарағай]], Зеренді өңірінде [[қылқан жапырақты орман]], [[Кіші Түкті]] өңірінде қайыңды, [[теректі ормандар]] өседі. Орманда [[қарақат]], [[таңқурай]], [[мойыл]], [[итмұрын]], бүлдірген бар. Ашық жерлерде [[қараған]], [[тобылғы]], т.б. [[бұталар]], [[бітік шалғындық]], [[астық тұқымдас]] түрлі [[шөп]]тер, [[қызғылт селеу]], [[сәбізшөп]], [[бетеге]], [[жусан]], тастақты жерлерінде [[қына]] өседі. [[Орман]]да [[қасқыр]], [[бұлан]], [[елік]], [[қоян]], [[түлкі]], [[қарсақ]], [[суыр]], [[тиін]], даласында [[кемірушілер]] кездеседі. [[Дала]], [[су]] [[құстар]]ының 200-ден аса түрі мекендейді. Ауданда [[Куйбышев]], [[Самарбай]], [[Зеренді]], [[Кіші Түкті]], т.б. [[орман шаруашылықтары]] мен олардың бөлімшелері орналасқан. Ірі елді мекендері: [[Айдабол]], [[Алексеевка]], [[Бірлестік кенттері]], [[Зеренді]], [[Шағалалы]], [[Еленовка]], [[Викторовка]], [[Куропаткино]], [[Симферопольское]], [[Ақкөл ауылы|Ақкөл ауылдары]]. Зеренді ауданы [[экономика]]сының басты салалары [[егін шаруашылығы|егін]] және [[мал шаруашылығы]] [[Ауыл шаруашылы]]ғын пайдаланылатын жері 642,4 мың га (2008), оның ішінде егістігі 233,7 мың га, [[тыңайған жер]]і 112 мың га, шабындығы 3,1 мың га, жайылымы 278,2 мың га. Орман 85,9 мың га жерді қамтиды. Аудан жері арқылы [[Алматы – Петропавл]], [[Қостанай – Барнауыл]] темір жол, [[Алматы – Петропавл]], [[Атбасар – Көкшетау]], [[Саумалкөл – Шортанды]], т.б. [[автомобиль]] жолдары өтеді.<ref>“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9</ref>
| |||