|
[[Сурет:Shield of the European Union.svg|thumb|250px|EO-ның туы]]
'''Еуропа одағы''' ('''Еуроодақ''', '''ЕО''') -— [[Еуропа]]ның ''Еуропалық Одақ туралы келiсiм шарты''на қол қойған 27 мемлекетің экономикалық және саяси бірлестігі.
Еуропа одағы (ЕО) –— халықаралық саяси және экономикалық бірлестік. Жалпы саны 373 млн адамнан асатын халқы бар [[Еуропа]] территориясында орналасқан [[Германия]], [[Франция]], [[Италия]], [[Бельгия]], [[Нидерланд]], [[Люксембург]], [[Ұлыбритания]], [[Дания]], [[Ирландия]], [[Грекия]], [[Испания]], [[Португалия]], [[Австрия]], [[Финляндия]], [[Швеция]] сияқты елдердің (1993) қатысуымен құрылған. Еуропа одағы еуропалық қауымдастықтың, атап айтқанда, Еуропалық көмір мен болат қорыту бірлестігінің (1951, осы ұйым Еуропа одағының құрылуына негіз қалады), Еуропалық экономикалық қауымдастықтың (1957 жылы [[Рим]] келісімшарты бойынша құрылған бұл ұйым “Ортақ рынок” деп те аталады), сондай-ақ, [[Атом энергиясы]] жөніндегі [[еуропалық қауымдастық]]тың (1957 жылы құрылған) қарым-қатынастары негізінде жұмыс істейді. Кейіннен бұл Одаққа – [[Польша]], [[Венгрия]], [[Чехия]], [[Словакия]], [[Словения]], [[Хорватия]], [[Эстония]], [[Латвия]], [[Литва]] елдері мүше болды. Еуропа одағы аясындағы интеграциялық ынтымақтастықтың басты мақсаттары Бірегей еуропалық актіде (1987), ''Маастрихт келісімшартында'' (1992) және ''Амстердам келісімінде'' (1997) көрсетіліп айқындалған. Соңғы жылдары Еуропа одағы мынадай бағыттарда: ортақ рыноктан экономикалық және валюталық одаққа өту; кең өрістілік стратегиясын жүзеге асыру; бірегей сыртқы саясат пен қауіпсіздік саласында тұтастық ахуалын қалыптастыру; [[Жерорта теңіз]]і жағалауындағы, [[Азия]], [[Латын Америкасы]], [[Африка]] құрлығындағы аймақтық саясатты жандандыру; әлеуметтік саладағы үйлесімділікті одан әрі арттырып, құқық қорғау және ішкі тәртіпті сақтау ісіне әріптестік байланыстарды өрістету мұратына қызмет етіп келеді. 1999 жылдың бірінші қаңтарынан бастап (алғашқы кезекте он бір мемлекет: [[Австрия]], [[Бельгия]], [[Германия]], [[Ирландия]], [[Испания]], [[Италия]], [[Люксембург]], [[Нидерланд]], [[Португалия]], [[Финляндия]], [[Франция]]) есеп айырысу операциялары үшін тепе-теңдік қасиеті бекіндірілген бірегей еуро (1996 жылға дейін ЭКЮ) валютасын енгізді. 2002 жылдан бастап қолма-қол төлемдерге арналған тиындар мен банкноттар айналымға қосылмақшы. Еуропа одағының жалпы органдары қатарына [[Еуропалық комиссия]], [[Еуропалық парламент]], Еуропалық Одақтың Кеңесі, [[Еуропалық сот]], [[Аудиторлар палатасы]], т.б. жатады.
Еуропалық Одақ әлемдегі ең ірі сауда қауымдастығы болып табылады. 1995 жылдың қаңтарында Еуропалық Одақ комиссиясының штаб-пәтері орналасқан [[Брюссель]] қаласында [[Қазақстан Республикасы]] мен Еуропалық Одақ және оның мүше мемлекеттерінің арасында серіктестік пен ынтымақтастық туралы келісімге қол қойылды.
Жаңа тәуелсіз мемлекеттерге, оның ішінде [[Қазақстан]]ға Еуропа одағы ТАСИС бағдарламасы шеңберінде үлкен көмек көрсетіп отыр. Бұл бағдарлама 1991 жылдан бастап орындалуда.
|
