Қатқыл диск: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш →‎Дереккөздер: санат қою
қате, безендіру, толықтыру, интеруики
1-жол:
 
{{merge|Тұрғылықты дискі}}
{{Infobox Computer Hardware Generic
[[Сурет:hdd.jpg|thumb|Қатқыл диск]]'''Қатқыл магниттік дискідегі жинақтауыш немесе ҚМДЖ''' (ағылш. Hard Disk Drive, HDD) қатқылдиск,компьютерлік сленгте «винчестер» - магнитті жазбаның ұстанымында негізделген есте сақтау құрылғысы. Көптеген компьютерлерде негізгі есте сақтау құрылғысы болып табылады.
| name = Қатқыл диск
| image = Hard disk platter reflection.jpg
| caption = IBM жасаған қатқыл диск. Металлды жапқышы аластатылған. Жаймалары өте жалтылдаған.
| invent-date = [[1956]] ж. [[қыркүйектің 13]]
| invent-name = [[Рейнолд Джонсон]] (''Reynold Johnson'')
| conn1 = Бейімдеуіш (әдетте [[негізгі тақта]]да)
| via1_1 = PATA (IDE) тілдесуі
| via1_2 = SATA тілдесуі
| via1_3 = SCSI тілдесуі
| via1_5 = SAS тілдесуі
| class-name = Нарық бұнақтары
| class1 = Үстелдік
| class2 = Тасымалы
| class3 = Кәсіп
| class4 = Тұтынушылық
| class5 = Басқа/Жабдық-жарақ
}}
'''Қатқыл диск''' (немесе '''винчестер'''; {{lang-en|Hard Disk Drive, HDD}}) — дерек жазуға және сақтауға арналған құрылғы.
 
[[Сурет:hdd.jpg|thumb|Қатқыл диск]]
[[Сурет:hdd.jpg|thumb|Қатқыл диск]]'''Қатқыл магниттік дискідегі жинақтауыш немесе ҚМДЖ''' (ағылш. Hard Disk Drive, HDD) қатқылдискқатқыл диск,компьютерлік сленгте «винчестер» - магнитті жазбаның ұстанымында негізделген есте сақтау құрылғысы. Көптеген компьютерлерде негізгі есте сақтау құрылғысы болып табылады.
«Иілгіш дискіден» басты ерекшелігі – ақпарат ферромагнитті қабаты бар қатқыл пластинаның бетіне жазылады. Қатқыл дискіде хром қышқылының бірнеше пластиналы қабаты орналасқан.
Қатқыл дискінің жұмыс жүйесінде санаушы бастары пластинаның сыртқы бетіне тимейді. Оның басты себебі, ферромагнитті диск жылдам айналған кезінде, санаушы бастардың сыртқы қабатына дискіні тигізбейтін ауа қабаты қалыптасады. Санаушы бас пен диск арасында бірнеше нанометр кеңістік қана қалады. Қазіргі замаңғы қатқыл дискілерде бұл көлем 10 нм – ді құрайды. Санаушы бас пен дискінің бір – біріне соқтығыспауы, қатқыл дискінің жұмыс мерзімінің ұзақ уақытқа жетуіне кепіл береді.
Line 51 ⟶ 72:
== Қатқыл дискілердің даму тарихы ==
 
1980 годжыл — бірінші 5,25-дюймды Winchester, Shugart ST-506, 5 Мб.
 
1981 годжыл — 5,25- дюймды Shugart ST-412, 10 Мб
 
1986 годжыл —SCSI, ATA(IDE)
 
1990 годжыл — максималды сыйымдылық 320 Мб.
 
1995 годжыл — максималды сыйымдылық 2 Гб.
 
1997 годжыл — максималды сыйымдылық 10 Гб.
 
1998 годжыл —UDMA/33 және ATAPI.
 
1999 годжыл — IBM көлемі 170 және 340 Мб болатын Microdrive шығарды.
 
2000 годжыл — IBM көлемі 500 мБ және 1Гб болатын Microdrive шығарды.
2002 годжыл —ATA/ATAPI-6 және көлемі 137 Гб – тан астам тасымалдаушы.
 
2003 годжыл —SATA.
 
2003 годжыл — Hitachi көлемі 2 Гб болатын Microdrive шығарды.
 
2004 годжыл — Seagate көлемі 2.5 және 5 Гб болатын Microdrive шығарды.
 
2005 годжыл — максималды сыйымдылық 500 Гб.
 
2005 годжыл —Serial ATA 3G (немесе SATA II).
 
2005 годжыл —SAS (Serial Attached SCSI).
 
2005 годжыл — Seagate көлемі 8 Гб болатын Microdrive шығарды.
 
2006 годжыл — Алғашқы «гибридті» қатқыл дисктердің пайда болуы
 
2006 годжыл — Seagate көлемі 12Гб болатын ST1 Microdrive аналогын шығарды.
 
2007 годжыл — Hitachi бірінші коммерциялық 1 ТB көлемді қытқыл диск шығарды
 
2009 годжыл — Samsung интерфейсі USB 2.0 қатқыл диск шығарды
 
2009 годжыл — SATA 3.0 (SATA 6G).
 
2010 годжыл — Seagate көлемі 3 ТB болатын қатқыл диск шығарды.
 
2011 годжыл — Western Digital алғашқы 750 Гб пластиналы қатқыл диск шығарды.
 
2011 годжыл — Hitachi 1 Тб пластиналы қатқыл диск шығарды.
 
 
Line 132 ⟶ 153:
ftp://ftp.t10.org/t13/project/d0791r4c-ATA-1.pdf
[[Санат:Компьютер]]
 
[[en:Hard disk drive]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Қатқыл_диск» бетінен алынған