Linux: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш Bot: Migrating 131 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q388 (translate me)
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
{{ОперациялықАмалдық жүйе
|Аты = GNU/Linux
|Логотипі = [[File:Tux.svg|frameless|upright|Tux]]
8-жол:
|Негізінен құрылды =
|Программа басылмасы =
|АлғашғыАлғашқы шығаруының уақыты = 1991 жылы
|Соңғы нұсқасы =
|Соңғы нұсқасының шығарған уақыты =
28-жол:
-{'''Linux''' — [[UNIX]]}- ұясына кіретін [[амалдық жүйе]].
 
Еркін бағдарламалық қамтама (ЕБҚ) біртіндеп күш жинауда. Егер бұрын ол тек тәжірибесі бар адамдармен қолданылып, кәдімгі пайдаланушылар үшін күнделікті қолдануға жарамаса, қазір осы жағдай өзгерген. ЕБҚ-ға өткен адамдар саны күннен-күнге өсіп келе жатыр, олардың арасында басқа операциялықамалдық жүйелер туралы естімеген адамдар да бар. Осы мақалалар сериясы осыған байланысты жазылған. Одан сіз бірнеше терминдерді, дистрибутивті қалай таңдау, таңдалған дистрибутивті қалай орнатып-баптауды, көмекті қайдан іздеу және не оқу керек екені туралы біле аласыз.
 
Терминология
36-жол:
Free Software – еркін бағдарламалық қамтама (ЕБҚ), оны еркін қолданып және таратуға рұқсат ететін еркін лицензиялардың біреуі аясында таратылады.
 
Open Source – бастапқы кодтары ашық бағдарламалық қамтама ненемесе ашық бағдарламалық қамтама. Маңызды ескерту: ашық – тегін дегені емес. Ашық пен еркін арасында айырмашылығы аз, тек керек кезінде оны ол туралы жеке айтамыз.
 
GNU/Linux – Linux ядросына негізделген операциялықамалдық жүйенсінің атауы. Көбінесе осы сөз тіркесінің бірінші бөлігі айтылмайды, тек Linux (Линукс) деп айтылады. GNU/Linux құрамасы – ядро, командалық өндеуіш және бағдарламалық қамтаманың жинағы.
 
Дистрибутив – бағдарламалық қамтаманың (операциялықамалдық жүйелер де) таратылу түрі, құрамында осы операциялықамалдық жүйенің орнатқышы мен минималды бағдарламалар жинағы болады. Linux дистрибутивтерінің мысалдары: [[Ubuntu]], [[Debian]], [[Slackware]], [[openSUSE]], [[Archlinux]], т.б.
 
Консоль (командалықКомандалық жол) – негізі, ол – операциялықамалдық жүйенің мәтіндік көрінісі, түрі. Мәтіндік командаларды енгізу-шығару құралы. GNU/Linux жүйелерінде командалық жол деп көбінесе Bash командалық өңдеуіші және оның графикалық кеңейтуі (Xterm, Gnome-terminal) аталады. «Терминал» ұғымына ұқсас болып келеді.
 
[[Root]] (суперпайдаланушы) – GNU/Linux жүйелерінде шектеусіз әкімшілік құқығы бар пайдаланушысыпайдаланушы.
 
[[GUI]] (ағылш. «graphical user interface») – пайдаланушының графикалық интерфейсі. Яғни, терезелер, панельдер, батырмалар мен т.с.с.
 
Window Manager – терезелердің орналасуынорналасуы мен олардың әрекеттерін басқарады. Мысалы, Compiz – графиалық эффектілерді ұсынады.
 
Desktop Environment – жұмыс үстелінің ортасы, негізгі үші түрі бар: KDE, GNOME, XFCE. Құрамында бағдарламалар жинағы болуы мүмкін. Мысалы, мәтіндік редактор ретінде Gnome ішінде gedit, ал KDE ішінде Kwrite болып келеді. Жай ғана бағдарламалар жинағы емес, өзара тығыз байланыстырылға болады, мысалы, медиаплейерде ойнап жатқа өлең атын жедел хабарламалармен алмасу бағдарламасы көрсете алады.
66-жол:
==Сыртқы сілттемелер==
<references/>
{{ОперациялықАмалдық жүйелер}}
 
[[Санат:Информатика]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Linux» бетінен алынған