Нұргелді Мақажанұлы Уәлиев: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш «Нұргелді Уәлиұлы» дегенге айдады |
шӨңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
'''Уәлиев Нұргелді Уәлиұлы''' (01.07.1945 ж.[[Алматы облысы]] [[Көксу ауданы]] [[Еңбекшіқазақ ауданы]] т.) - [[филология]] ғылымдарының докторы (2007), профессор. (1968, қазіргі [http://kaznu.kz/ ҚазҰУ]) және [[Қазақстан]] ҒА-ның Тіл білімі институтының аспирантурасын (1972) бітірген соң осы институтта кіші (1973–90), аға (1990–95) ғылыми қызметкер, бөлім меңгерушісі (1995–96), институт директорының орынбасары (1995–2009) болды. 2009 жылдан бас ғылыми қызметкер болып жұмыс істейді. <ref>Қазақстан ұлттық энциклопедиясы</ref>
==Н.Уәлиұлының ғылыми еңбектері==
Қазақ тілі мәдениетінің, әдеби тіл нормаларын кодификациялаудың теориялық әрі практикалық проблемаларына және қазақ фразеологиясының өзекті мәселелеріне арналған. Олардың негіздері: «Сөз мәдениеті» (1984); «Қазақ орфографиясындағы қиындықтар» (1988); «[[Қазақ графикасы]] мен [[орфография]]сының [[фонологиялық негіздер]]і» (канд. дисс., (1993); «Қазақтың бата-тілектері» (1993; 2007) «[[Фразеология]] және [[тілдік норма]]» (1997); «Емлесі қиын сөздер» (2001, бірлескен авторлар); «Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі» (1988, 2001, 2005, бірлескен авторлар); [[Қазақ сөз мәдениеті]]нің теориялық негіздері (докт. дисс., 2007) т.б.
Н.Уәлиұлы – жалпы білім беретін мектептің [[қоғамдық-гуманитарлық бағыт]]тағы 10-сыныбына арналған «Қазақ тілі. Сөз мәдениеті» (Алматы, 2006) атты оқулықтың авторы <ref>Қазақ тілі энциклопедиясы</ref>.
==Зерттеу бағдарламаларына қатысуы==
Институттың іргелі зерттеу бағдарламасы бойынша ол «Қазіргі қазақ тілі функционалдық стильдерінің қалыптасуы мен дамуы», «Бұқаралық ақпарат құралдарының тілі» (1997-2002), «Қазақ жазуының дамуы мен қалыптасу кезеңдері» (2005-2008) атты тақырыптардың ғылыми жетекшісі болды.
Мемлекеттік «Мәдени мұра» бағдарламасы бойынша Н. Уәлиұлының ғылыми басшылығымен он бес томдық «Қазақ әдеби тілінің сөздігі» құрастырылуда. Қазіргі кезде [[Сөздік]]тің ХV томының барлығы дерлік жарық көрді<ref>Қазақ әдеби тілінің сөздігі. Алматы,2011</ref>.
Н.Уәлиұлы – [[ғылыми ұйым]]дастыру жұмыстарына және жоғары білікті ғылым кадрларын даярлау ісіне атсалысып жүрген ғалым; қазіргі кезге дейін 13 ғылым кандидатын даярлады.
Н.Уәлиұлы ғылыми зерттеу жұмыстарымен шұғылдана жүріп, Қыздар педагогтік институтында дәрістер оқып, осы институттың аспиранты [[Ғалия Шәріпжанова]]ның [[кандидаттық жұмыс]]ына ғылыми жетекшілік жасады. А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтында студенттердің практикалық жұмыстарын ұйымдастыруға басшылық жасап, Тіл білімі институты мен [[Университет]]тің [[қазақ тілі кафедрасы]] арасындағы ғылыми байланысқа ұйытқы болды. Сондай-ақ [[Университет]]тегі А.Байтұрсынұлы атындағы зертхана кабинеттің ашылуына атсалысты.
== Дереккөздер ==
<references/>
== Сілтемелер ==
*[http://kaznu.kz/ ҚазҰУ]
[[Санат:Қазақ ғалымдары]]
{{Суретсіз мақала}}{{wikify}}{{stub}}
| |||