Жер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
111-жол:
Жер [[Күн жүйесі]]нің басқа [[планета]]лары сияқты әр түрлі [[жұлдыз]]дардың шаңы мен газдарынан құрылған. Жердің геологиялық жасы 4,5-5 млрд жыл деп есептеледі . Алғашқы [[геология]]лық сатыдан бастап жер беті материктік көтерулер мен мұхиттық ойпандарға бөлінген.
 
[[Жер қыртысы (геология)|Жер қыртысыныңдақыртысында]] ерекше [[гранит]]тік-[[Метаморфтық тау жыныстары|метаморфты]] қабат қалыптасқан. [[Мантия]]дан бөлінген газдар арқылы алғашқы [[атмосфера]] мен [[гидросфера]] пайда болған. Жер бетінде табиғи алғашқы жағдайлардың қолайлы болғаны сонша, планеталар қалыптасқан соң миллиардтаған жылдардан кейін өмір, тіршілік пайда болды. Жер бетінде өмірдің пайда болуы тек қана жер планетасының болу ерекшелігімен ғана емес, сонымен бірге [[Күн]] көзінен қолайлы арақашықтықтың да маңызы бар. Себебі Күн көзіне [[планета]]лар жақын орналасса, онда жылу мен жарық мөлшері көп болады да, кез келген жамылғы ''(жер беті)'' судың қайнау температурасынан жоғары болар еді, ал алыс орналасса жылуды аз қабылдайды да, өте қатты суық болар еді.
 
Көптеген [[планета]]лар массаларының Жерге қарағанда азырақ болуына байланысты, тартылыс күші де кем болады да, тығыз дәл атмосфера қабатын ұстап тұруды қамтамассызқамтамасыз ете алмайды. Планета өмір сүру уақытында оның табиғаты бірнеше рет өзгеріске ұшыраған. Әр кезеңдерде тектоникалық іс-әрекет белсенді көріністер берген: құрлықтар мен мұхиттардың көлемі мен келбеті өзгерген, [[Жер]] планетасына [[космос]]тық денелер құлаған, бірнеше рет мұз жамылғылары пайда болып, жоғалып кетіп отырған. Бұл өзгерістер [[органика]]лық дүниенің дамуына түпкілікті әсер ете қоймаған.
 
Географиялық қабықтың құрамына: [[литосфера]], [[гидросфера]], [[атмосфера]] және [[биосфера]] кіреді. Бақылауға мүмкін, космостық кеңістікте Жерге ұқсайтын басқа аспан денелерідәл қазірге дейін байқалмайды.
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Жер» бетінен алынған