Сапониндер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш келесі санат қосылды: «Санат:Фармакология» (HotCat құралының көмегімен) |
Arystanbek (талқылау | үлесі) ш using AWB |
||
28-жол:
Үш терпеноидты Сапониндер скваленнен тікелей синтезделеді, құрамында 30 атом көміртек болады.
Стероидты Сапониндер холестериннен синтезделеді, құрамында 27 атом көміртек болады.
== Стероидты сапониндер ==
Әдетте Стероидты сапониндердің құрамында спиростан немесе фуростан туындылары болады. 3-ші орында гидроксил тобы бар спирт туындысы болғандықтан оларды ''спиро''- немесе ''фурастанол'' гликозидтері деп атайды.
[[Сурет:Spyrostan.jpg|Спиростан|thumb|200px]] [[Сурет:
Спиростанолды сапониндерде көбінесе 27 атом көміртек болады. Стероидты сапониндің молекуласының углеводты бөлігі 3-ші гидроксилға қосылады және 1-6 моносахарид (D-глюкоза, D-галактоза, D-ксилоза, L-рамноза, L-арабиноза, галактурон қышқылы және глюкурон қышқылы) құрамында бола алады. D-хиновоза, D-апиоза және D-фукоза қалдықтары бар сапониндер белгілі.
63-жол:
!Құрылыс негізі !! Даммаран !! Циклоартан !! Ланостан !! Кукурбитан
|-
| ||[[
|-
! Химиялық негізі !! Даммарандиол !! Циклоартенол !! Ланостерол !!
|-
| ||[[Сурет:Dammaranediol.jpg|170px|Даммарандиол]]||[[Сурет:Cycloartenol.png|170px|Циклоартенол]] ||[[Сурет:Lanosterol 6.png
|}
==== Даммаран туындылары ====
Даммаран туындылары жень-шеньның, қайынның құрамында табылған. Жень-шень гликозидтер 2 агликонның - панаксадиол және панаксатриолдың туындылары.
{| class="wikitable"
79-жол:
| Протопанаксадиол. R1 — көмірсу, R2 — Н немесе көмірсу || Протопанаксатриол. R1 — көмірсу, R2, R3 — Н немесе көмірсу
|-
|[[Сурет:Panaxadiol.gif|250px|Панаксадиол]]||[[Сурет:Panaxatriol.gif|250px|Панаксатриол
|-
| Панаксадиол || Панаксатриол
87-жол:
=== Пентациклды Үш терпеноидты Сапониндер ===
Пентациклды Үш терпеноидты Сапониндер өсімдіктердің 70 тұқымдасының уәкілдерінің құрамында табылған.
Пентациклды Үш терпеноидты Сапониндер көп топтарға бөлінеді, ең көп таралған топтар - олеанан, урсан, лупан туындылары және гопан мен фриделинтуындылары.
124-жол:
|}
Томатидин — спиросолан агликоны және оның туындысы томатин, қызанақ пен картопта табылған.
Гликоалколоидтардың адам үшін токсикалық әсері белгілі. Көбінесе ішек-қарын жолдарында олар гидролизденіп зиянсыз гликозидтерге айналады. Тікелей енгізген жағдайда олардың әсері жүрек гликозидтел\рдің әсеріне ұқсас болады, жүйке жүйесінің параличіне және өлімге келтіруі мүмкін. Олар қайнатқанда, қуырлғанда немесе кептірілгенде жоғалмайды. Көбінесе жасыл түйнектерді, жапырақтарында және жемісінде болады.
146-жол:
== Применение ==
Детергент ретінде Отсөндіргіштер, т.б. тұрақты көбікті қолданатын өнім шығаруында қолданылады.
Халва, кондитер өнімдерінде, сыра т.б. эмульгатор ретінде қолданылады.
155-жол:
* “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
* Муравьева Д. А., Самылина И. А., Яковлев Г. П. Фармакогнозия. — 4 изд. — М.: Медицина, 2002. — 656 с.
* Hostettmann K., Marston A. Saponins. — Cambridge: Cambridge University Press, 1995
[[Санат:
[[Санат:Фармакология]]
| |||