Крест жорықтары: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш "Крест жорықтары" бетін қорғады ([Өңдеуге=Тіркелгісіздерге тиым] (мәңгі) [Жылжытуға=Тіркелгісіздерге тиым] (мәңгі))
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Крест жорықтары''' - [[иудаизм|иудей]], [[христиандық|христиан]] және [[ислам|мұсылман]] діндерін ұстанатың адамдар үшін қадір тұтылатын Қасиетті жердегі [[Ежелгі Иерусалим|Иерусалимді]] бақылау үшін болған [[соғыстар]]. [[Түріктер]] христиан қажыларының Иерасулимге келуіне тыйым салғанда, [[Рим Папасы]] [[1096 жылы]] бірінші крест жорығын жариялады. Бұл жорыққа бүкіл Еуропадан[[Еуропа]]дан корольдер, әскерлер, тіпті балалар қосылды. Крест жорықтары сегіз рет болды,. бірақ оған қатысушылар қасиетті жерге бақылау орната алмады.
 
== Крест жорықтарының себептері ==
VII ғасыр [[Ислам Діні|ислам дінінің]] өрлеп, [[Христиан Діні|христиан дінінің]] дағдарысқа ұшырау кезеңі болды. Келесі екі жүзжылдықта Батыстағы өмірдің барлық саласына [[Рим папасы]]ның жоғарғы билігі орнады. Мұндай тоталитарлық (жойқын) билік христиан әлемінің дағдарысын онан сайын күшейтті. Ислам беделінің өсуі христиандықтың көзіне шыққан сүйелдей болды. Батыс ислам өктемдігінің етек алуын қаламады. Бірақ бір ортақ мақсаттың болмауы христиандардың [[Мұсылман|мұсылмандар]] әлеміне қарсы бірігуін тежеп қалды. Батыстың бірде-бір елі мұсылмандар қол астына көшкен жерлерге басып кірген жоқ. Тек [[дінбасы]]лары ғана киелі жерге қажылыққа баратын [[діндар]]ларды қолдарына қару алып, мұсылмандарды [[Иерусалим]]нен қуып шығуға шақырып жатты.
== Шіркеу - Шығысқа жорықты ұйымдастырушы ==
Ислам әлеміне қарсы жорыққа аттануды [[II Урбан]] папа бастады. Ол 1095 жылы [[Клермон қаласындақаласы]]нда (Франдия) [[шіркеу]] жиынында мыңдаған дінбасылар мен халықтың алдында сөз сөйледі. Халықты [[Византия]]ның түрік салжұқтарына қарсы күресіне көмектесуге, [[Иса табыты]] жатқан Иерусалимді мұсылмандардан азат етуге шақырды. Папа бұл жорыққа катысқандардың [[индульгенция|барлық күнәсі кешіріледі]], шайқаста қаза тапқандар о дүниеде пейішке барып, рақатқа бөленеді деп жариялады. Папа киелі жердің байлығы мен құнарлылығы туралы да еске салды. II Урбанның қаһарлы сөзі жиынға қатысушыларға ерекше әсер етті. Олар тізерлеп отырып, [[Иса табыты|Құдай]] табытын]] азат ету үшін өмірлерін аямайтыны туралы ант берді. ''«Құдай осыны қалайды»'' деп айқайлап жүріп, сол жерде маталардан [[крест]] қиып алып, оны киімдеріне тіге бастады. Бұл христиан жауларына қарсы жорыққа аттанушының белгісі болды.
== Кедейлердің Шығысқа жорығы ==
Шіркеу крест жорықшыларына көптеген жеңілдік жасады. Олар қарыздарын төлеуден босатылды, олардың дүние-мүліктері мен отбасылары шіркеу камқорлығына алынды. Папаның Шығыс елдерінің шұрайлы жері туралы, онда кедейлердің тез байып кететіні туралы үндеуі кедейлер арасында рақат өмірге бөлену үмітін қоздырды. Осындай уағыздың нәтижесінде, 1096 жылдың көктемінде Франция мен Германияның ондаған мың кедей шаруалары ''«қажылық жорыққа»'' аттанды. Аш-жалаңаш кедейлер жолдарындағы венгрлердің, болгарлар мен гректердің жерлерінен өтіп бара жатып, жергілікті халықтардың азық-түлік, мал-мүліктерін тартып алды, тонаушылыққа ұшыратты, қарсыласқандарын өлтіріп, зорлық-зомбылық жасады.
{{начало цитаты}}
1096 жылы қазан айында салжұқ түріктерінің әскері [[Кіші АзияғаАзия]]ға басып кірген кресшілерді толық дерлік қырып жіберді. Діни ерлік жасап, байлыққа батуды аңсаған батыстың кедей шаруалары мен рыцарьлары осылай сәтсіздікке ұшырады.
{{конец цитаты}}
Осы бірінші крест жорығы кезінде [[Батыс Еуропа]] елдерінің феодалдары бастаған, жақсы қаруланған әскері Шығыста қырылып жатқан кедейлерге көмекке аттанды. 1097 жылдың басында Константинопольге келіп жеткен кресшілер өздерін дөрекі ұстады: жергілікті халықты тонап, ұлттық дәстүрлерін мазақ етті. Шығыс [[Рим императоры]] алдап-арбап, пара беріп, кресшілер жасақтарын әрең дегенде Кіші Азияға жөнелтіп салды.
== Рыцарьлардың I крест жорығы ==
[[Сурет:SiegeofAntioch.jpeg|thumb|left|200px|"Кресшілердің [[Иерусалим]]ді алуы]]