Бензин: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
1-жол:
[[Сурет:Gasoline_in_mason_jarGasoline in mason jar.jpg|thumb| alt=A.| ''[[Автомобильдің А-80 Бензині]]''.]]
'''Бензин'''<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Химия. Н.Нұрахметов, А.Ниязбаева, Р.Рысқалиева, Н.Далабаева. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 336 бет. ISBN 9965-36-416-8</ref>''([[француз тілі|французша]]: benzіne)'' – 30 – 205°С аралығында қайнайтын, құрамы әр түрлі жеңіл [[Көмірсутектер|көмірсутек тердің]] қоспасы; түссіз не арнайы боялған сұйық. Судан жеңіл, тығыздығы 0,70 – 0,78 г/см<sup>3</sup>, өзіне тән иісі бар, 60°С-та қатады. [[Бензин]] тез [[буланғыш]], оңай [[тұтанғыш]] зат, буының ауамен қоспасы қопарылғыш келеді. Бензин алудың негізгі кең тараған әдістері: мұнайды тікелей айдау, мұнайдың ауыр фракцияларын крекингілеу, көмірсутек газдарынан бөліп алу, тас көмірді [[гидрогендеу]] және [[көмірсутек]] газдарын ([[изобутан]], [[бутан]], [[пропан]]) алкилдеу, т.б. Бензинді іштен жанатын қозғалтқыштарда отын, майды, шайырды, каучукті еріткіш ретінде, т.б. қолданады.
 
Отын ретінде қолданылуына қарай авиация Бензині және [[автомобиль]] Бензині болып бөлінеді. Бензиннің негізгі қасиеті – детонацияға тұрақтылығы, яғни қозғалтқыштарда бірқалыпты жану қабілеті. Оның детонацияға тұрақтылық қасиеті октан санымен сипатталады. Октан саны неғұрлым көп болса, детонацияға тұрақтылық қасиеті соғұрлым жақсы болады. Бензиннің маркалары (А-80, А-93, А-95, т.б.) осы қасиетке негізделген. Автомобиль санының күрт өсуіне байланысты Бензин үлкен қалалар ауасын ластаушы негізгі факторға айналып отыр. Ауадағы Бензин буының қойыртпалығы 100 – 300 мг/м<sup>3</sup>-ден көп болса, адам организміне қауіпті, сондықтан онымен жұмыс істегенде және оны пайдаланғанда барлық сақтық шаралары қадағалануы тиіс. Қазақстанда Бензин [[Атырау]], [[Павлодар]], [[Шымкент]] қалаларындағы [[мұнай]] өңдеу зaттарында өндіріледі.
<ref name="source1">Қазақ Энциклопедиясы</ref>
== Дереккөздер==
== Пайдаланған әдебиет==
<references/>
 
10-жол:
* [http://www.nge.ru/g_2084-77.htm Автомобильдің Бензиндері]
* [http://www.nge.ru/g_p_51105-97.htm Неэтилированный бензин]
 
{{stub}}
{{wikify}}
 
[[Санат:Жанар-жағар майлар]]
[[Санат:Мұнай өнімдері]]
 
 
{{stub}}
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Бензин» бетінен алынған