Сөз таптары: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
1-жол:
'''Сөз таптары''' {{lang-ru|части речи}} — өздеріне тән [[лексика]]-[[семантика|семантикалық]]лық, [[морфология|морфологиялық]]лық және [[синтаксис|синтаксистік]]тік ортақ белгілердің негізінде қалыптасқан категориялары бар сөз топтары. '''Сөз таптары''' үш түрлі белгісімен сипатталады:
* '''а)''' Белгілі топқа жататын сөздердің [[семантика|семантикалық]]лық жағынан бірыңғайластығы (мысалы, [[зат есім|зат есімге]]ге заттық атаулар, [[етістік/етістікке]] қимылдық атаулар жатады);
* '''ә)''' [[Сөз түрлендіруші]] [[грамматикалық категория|грамматикалық категорияларының]]ларының ортақтығы;
* '''б)''' [[Синтаксис|Синтаксистік]]тік қызметінің ұқсастығы. Бірақ бұл үш белгі сөз таптарының бәрінен бірдей табыла бермейді. Мысалы, [[зат есім]], [[етістік|етістіктен]]тен үш белгінің үшеуі де табылады, ал [[одағай|одағайға]]ға екінші ([[морфология|морфологиялық]]лық) белгі тән емес.
 
'''Сөз таптарының''' саны [[тілдер|тілдерде]]де бірдей емес. Мысалы, қазіргі [[орыс тілі]] [[грамматика|грамматикасында]]сында '''10 сөз табы''', ал [[қазақ тілі|қазақ тілінде]]нде '''9 сөз табы''' көрсетіліп жүр:
# [[Зат есім]]
# [[Сын есім]]
15-жол:
# [[Одағай]]
 
[[Еліктеу сөздер]] [[қазақ тілі|қазақ тілінде]]нде бөлек сөз табы болса, [[орыс тілі|орыс тілінде]]нде [[одағай|одағайлардың]]лардың құрамына кіреді. [[Қазақ тілі|Қазақ тілінде]]нде [[предлог]] жоқ, [[союз]], [[частицы]] [[орыс тілі|орыс тілінде]]нде бөлек сөз таптары, ал [[қазақ тілі|қазақ тілінде]]нде олар [[шылау]] сөзтабына біріктіріледі.
 
'''Сөз таптары''' толық мағыналы сөздер ([[зат есім]], [[сын есім]], [[етістік]], [[үстеу]]) және [[көмекші сөздер]] ([[шылау]], [[демеулік]], [[частицы]], [[артикль]] т. б.) болып табылады. [[Типология|Типологиялық]]лық тұрғыда [[есімдік]] пен [[сан есім|сан есімді]]ді жеке сөзтабы ретінде қарастыру күмәнді деп есептеледі. Олар [[синтаксистік функция|синтаксистік функциясы]]сы мен мағынасы жағынан әр текті және басқа сөз таптарына қатысты болып келеді. Кейбір тілдерде басқа сөз таптарының құрамында қаралады. Мысалы, үш, төрт есептік сан есімдері — [[зат есім]]-[[сан есім|сан есімдер]]дер, үшінші, төртінші реттік сан есімдері [[сын есім]]-[[сан есім]] түрінде қаралады. [[Есімдік]] пен [[сан есім]] [[дәстүр]] бойынша толық мағыналы сөз таптарына жатқызылып жүр. Сөздерді тапқа бөлу мәселесі өте көне дәуірлерден басталады ([[Аристотель]], т. б. [[грек ғалымдары]], үнді ғалымдары [[Панини]], [[Яска]] т. б.). [[Тіл білім|Тіл білімінде]]інде сөз таптарын жіктеу мәселесі күні бүгінге дейін талас тудырып келеді. Оған байланысты проблемалар аз емес.<ref>Тіл білімі терминдерінін түсіндірме сөздігі — Алматы.
"Сөздік-Словарь", 2005. ISBN 9965-409-88-9</ref>
 
==Тағы қараныз:==
* [[Сөз айшықтары]]
* [[Сөз варианттары ]]
* [[Сөзге морфемдік талдау]]
* [[Қаратпа сөз]]
33-жол:
* [[Сөздің лексикалық мағынасы]]
* [[Сөздің негізі]]
* [[Сөздің ішкі формасы ]]
* [[Сөзжасам]]
* [[Сөз қолданыс]]
78-жол:
* [[Сөз енгізу құрылғысы]]
 
==Дереккөздер==
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
 
{{Stub}}
{{wikify}}
 
{{Суретсіз мақала}}
 
[[Санат:Сөз таптары]]
 
 
{{Stub}}
 
[[simple:Lexical category]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Сөз_таптары» бетінен алынған