Қазақ энциклопедиясы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш "Қазақ энциклопедиясы" бетін қорғады ([Өңдеуге=Тіркелгісіздерге тиым] (мәңгі) [Жылжытуға=Тіркелгісіздерге тиым] (мәңгі))
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
1-жол:
'''«Қазақ энциклопедиясы»''' Бас редакциясы – ғылыми-анықтамалық баспа мекемесі. [[Әмбебап]] және тақырыптық (пәндік), салалық [[энциклопедия|энциклопедиялар]]лар, анықтамалықтар, сөздіктер, тілашарлар шығарумен, көне қолжазбаларды, басылымдарды, ұлы ғұламалардың еңбектерін қайта басумен, күрделі ғылыми-зерттеулер жариялаумен айналысады.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9</ref>
 
==Тарихы==
[[1968]] жылы [[қаңтардың 1|1 қаңтарда]] [[Қазақстан Компартиясы Орталық Комитеті]] мен Қазақ Кеңес Социалистік Республикасы [[Министр|Министрлер]]лер Кеңесінің [[1967]] жылғы [[қыркүйектің 13|13 қыркүйектегі]] Қаулысына сәйкес Қазақстан [[Ғылым Академиясы]] жанынан «[[Қазақ Совет энциклопедиясы]]ның» Бас редакциясы болып құрылған.
 
130 адамнан тұратын ұжымның шығармашылық күші 11 ғылыми редакцияға топтастырылды. Қазақтың тұңғыш энциклопедиясының Бас редакциясы жанынан барлық ғылыми салалары бойынша 29 ғылыми-салалық алқалар мен кеңесшілер тобы ұйымдастырылып, оларға 313 ғалым мен маман тартылды. Олардың ішінде Қазақстан Ғылым Академиясының 27 академигі мен [[корреспондент]] мүшесі, 84 ғылыми [[доктор]], 189 ғылыми [[кандидат]] болды.<ref>Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010.ISBN 9965-26-096-6 </ref>
 
Бас редакция қызметтік құрылымы мен ғылыми мекеме мәртебесін сақтай отырып, [[1975]] жылы Қазақ КСР-і Баспа, [[полиграфия]] және [[кітап]] саудасы істері жөніндегі мемлекеттің жүйесіне қосылды. Еліміз егемендік алғаннан кейін [[1993]] жылы «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы болып өзгерді. [[2001]] жылы [[қарашаның 2|2 қарашада]] жабық [[акцион|акциондық]]дық қоғам болып қайта құрылды. «Қазақ энциклопедиясы» ұжымы өзінің алғашқы күрделі жұмысы 12 томдық «[[Қазақ Совет энциклопедиясы]]н» [[1972]]–[[1978]] жылдары аралығында әзірлеп, баспадан шығарды.
 
[[1982]] жылы осы тұңғыш энциклопедияның әліпбилік пән-есім көрсеткіші жеке кітап болып шықты. Бұған жалғаса «Қазақ Советтік Социалистік Республикасы» анықтамалығы ([[қазақ]], [[орыс]] тілдерінде [[1980]] – [[1981]]) жарық көріп, барлығы 15 томдық топтама шығару ісі жемісті аяқталды. Бас редакция ұжымының ең сүбелі еңбектерінің бірі – әрқайсысы төрт томнан қазақ және орыс тілдерінде жарық көрген «Қазақ ССР» атты қысқаша энциклопедиясы ([[1986]]–[[1989]]). Бұл анықтамалыққа, негізінен, қазақ елінің тарихына, әлеуметтік тұрмыс-тіршілігіне, [[экономика|экономикасы]]сы мен табиғатына, қазба байлықтары мен жер-су, қоныстарына байланысты мәліметтер енгізілді. Елдегі саяси-әміршілдік жағдайларға орай бұрын аталмай келген халқымыздың асыл азаматтары туралы әділ бағасын берген мақалалар жарияланды. Еліміз егемендік алып, қазақ тіліне мемлекеттік мәртебе берілуіне байланысты бірнеше [[тілашар]] мен сөздік шығарылды. Жас оқырмандарға арналған «Ол кім, бұл не?» (үш томдық, [[1985]]–[[1987]]), «[[Негеш]]» ([[1995]]), «[[Әлемде талай қызық бар]]» (екі тілде, 1986–[[1990]]) кітаптары жарық көрді.
 
==Ұлы тұлғаларға арналған энциклопедиялар==
21-жол:
* «Қазақстанда инженерлік істің дамуы» (екеуі де орыс тілінде, 2001 жылы жарық көрді) атты көлемді анықтамалықтар да мамандар мен оқырмандардың қажетін өтеген маңызды басылымдар болды.
 
2012 жылдың 1 ақпан күні Алматы қаласында "Қаныш Сәтбаев" энциклопедиясының тұсау кесері өтті. Аталған энциклопедия соңғы уақыттары қазақ халқының ұлы перзенттеріне арналып жарық көрген энциклопедиялардың үшіншісі болды. Бұған дейін "Абай" және "Мұхтар Әуезов" атты энциклопедиялар дайындалған болатын<ref> [http://www.inform.kz/kaz/article/2437665] </ref>.
 
==Облыстар мен қалалар тарихына арналған энциклопедяиалр==
39-жол:
*Тақырыптық энциклопедиялардың алғашқы легі шағарылды:
:*«Қазақстан табиғаты», 1–2-томы, 2008–2009;
:* «Қазақстан ғылымы», 2 том, 2009–2010.
 
==Қазақстан ұлттық энциклопедиясы==
1997 жылдан 2007 жылға дейін Қазақ энциклопедиясының редакциясы 10 томдық «Қазақстан» ұлттық энциклопедиясын жарыққа шығарды.
 
==Қазақ энциклопедиясының басшылары==
52-жол:
* Профессор [[Бауыржан Жақып]] (2009 - осы уақытқа дейін)<ref>"Қазақстан" ұлттық энциклопедиясы, Қазақ энциклопедиясының редакциясы, 1998 жыл, 10 томдық.</ref>
 
==Дереккөздер==
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
 
59-жол:
 
{{Суретсіз мақала}}
 
[[Санат:Қазақша энциклопедиялар]]
[[Санат:Қазақ тілі]]