Орыстар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB |
||
71-жол:
|region33 = {{flag|Mongolia}}
|pop33 = 4,100
|ref33 = <ref>
|region34 = {{flag|South Africa}}
|pop34 = 1,300<ref>[http://www.orthodox.org.ph/content/view/583/37/ Orthodox Church of the South Africa]</ref>
79-жол:
}}
''' Орыс ''' - ұлт, [[Ресей|Ресей Федерациясының]] негізгі халқы. Шығыс славян тайпасы байырғы заманнан русь атанған да, ежелден көршілер түрік тайпасы оларды орыс деп атап кеткен. Көне орыс мемлекеті 9-12 ғасырда құрылып, орыс ұлтқа айналды. Орыс халқы Ұлы Новгород аймағы мен [[Волга]], [[Ока]] өзендері аралығыңда қалыптасқан. Орыс халқының салт-сана, мінез-құлқы, тірлік-тынысы, әсіресе, өз заманында күшейе тұскен орыс мемлекетінің отаршылық озбырлықтары ақын шығармаларында айтарлықтай із қалдырған.
Толығырақ...
Line 87 ⟶ 85:
Ескі уақытта орыстар жер төлесі бар ағаш жармалы үйшіктер тұрғызған.Қос қабатты шатырларды тақтаймен жапқан, терезе жақтауларын ою-өрнекпен әшекейлеген.Әйнек жетіспегендіктен, терезені бұзаудың қарнымен керіп қойған, кейін оны слюда алмастырды.Үйге түнде шырағдандар жағып қойған.Әдетте үй үш бөлікке бөлінген:шөп қоятын жер қойма және пеш орналасқан жатын бөлме.Орыс ауласының ерекшелігі үйді қақпаның қасына емес, ішкерлей салған, бас қақпадан оған дейін жол жүрген.Аулаға әр түрлі шаруашылық құрылыстары көрік беріп тұрған.Үйдің биіктігі және ауланың кеңдігі қожайынның байлығынын хабардар етеді.
Дәстүрлі орыс сусыны квас пен бал болған.Балдың қазір біз білетін балмен ешқандай ұқсастығы жоқ.Бұл сусынды дайындаудың құпиясы, өкінішке орай, ұмытылып кеткен.Және бір орыстың бал қатқан сусынын шайқурайға, сәлбіге, лавр жапырағы мен бұрышқа бал қосу арқылы әзірлеген.
== Абай және орыс мәдениеті ==
Line 114 ⟶ 109:
Арызшы орыс - олардың олжаласы.
Бірде оны жарылқап, бірде мұны,
Қуды ұнатты-ау, Семейдің бұл қаласы...» - </poem> деп налиды [[«Тұлпардан тұғыр озар шабылса да...»]] деген өлеңінде. Сөз аңдыған, қылмыс қуған қазаққа арыз жазып беруді кейбір көзі ашық орыстың кәсіп етіп алғанын көреміз. Кәдімгі жемтікке үймелеген құзғын-қарғаның жемдестігі. Ақын бұл жерде Семей қаласындағы орыс атауын патша әкімшілігі деген мағынада қолданған. Абай үшін елін сатқан, халық қамын ұмытқан адамнан өткен сұмырай жоқ. Ондайлардан тілінің зәрін, қаламының қаһарын аямаған. Ақын орыс ұрысса, аш бурадай бұрқырап өз жұртына шапқан болыс-билерді «Үйден үрген итке» теңейді. Бұл халықты қан қақсатқан озбырлықты көре тұрып, бұралқы итше жәутеңдеген жасықтыққа әбден қаны қайнап, қаһарына мінген, намыс тұғырына қонған өр мінез, орақ тілді адамның іркіліссіз құя салған ашу-ызасы. Жоғарыда келтірілген мысалдардан Абайдың, өзі айтқандай, орыстың залалды істерінен қашып, пайдалы жақтарынан үйренуге шақырғанын көреміз.
== Дереккөздер ==
<references/>
| |||