Изотермалық процесс: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш Bot: Migrating 35 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q486921 (translate me)
ш clean up, replaced: Қазақ энциклопедиясы, 4-том → «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ эн using AWB
1-жол:
[[Сурет:Ideal gas isotherms.png|thumb|right|Изотермалық процесстер]]
'''Изотермалық процесс''', ''изотермиялық процесс'' – физикалық жүйеде тұрақты температурада жүретін процесс; термодинамикалық күй диаграммасында [[изотерма | изотермамен]]мен кескінделеді.
 
Изотермалық процессті жүзеге асыру үшін жүйе, әдетте, термостатқа орналастырылады. Бұл жағдайда термостаттың жылу өткізгіштігі өте үлкен болып келеді де, жүйе температурасының іс жүзінде термостат темп-расынан айырмашылығы болмайды. Изотермалық процесстің мысалына тұрақты температурадағы сұйықтықтың қайнауы не қатты дененің балқуы жатады. Изотермалық процесс кезіндегі [[идеал газ | идеал газда]]да [[қысым]] мен [[көлем | көлемнің]]нің көбейтіндісі тұрақты болады. Изотермалық процесс кезінде жүйеге белгілі бір жылу мөлшері беріледі (не одан белгілі бір жылу мөлшері алынады) және оның есебінен сыртқы жұмыс жасалады. Идеал газ үшін ол жұмыстың шамасы мынаған тең:
: <math>A = n k T \cdot ln(\frac{V_\mathrm{2}}{V_\mathrm{1}})</math>, мұндағы <big><math>n</math></big> –газдағы бөлшектер саны, <big><math>T</math></big> – [[Абсолют Температура | абсолют температура]], <big><math>k</math></big> – [[Больцман тұрақтысы]], <big><math>V_\mathrm{1}</math></big> және <big><math>V_\mathrm{2}</math></big> – газдың бастапқы және соңғы көлемдері.
 
Егер фазалық ауысу болмаса, онда изотермалық процесс кезінде қатты дененің және көптеген сұйықтықтардың көлемі өте аз өзгереді.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 41998 ISBN 5-89800-123-9, IV том</ref>
 
==Сілтемелер==
<references/>
 
{{wikify}}
 
[[Санат:Термодинамикалық процестер]]
 
 
{{stub}}
 
{{wikify}}
{{Link FA|az}}