Ямал: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Пайдаланған Әдебиет → Дереккөздер, Қазақ энциклопедиясы, 10 том → «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редакт using AWB
ш clean up, replaced: 1998 ISBN → 1998 жыл. ISBN using AWB
1-жол:
[[File:Demis - Yamal and surroundings.png|thumb|Alt=A.|Ямал]]
'''Ямал''' ([[ненец]] [[тіл]]інде ямал – [[жер]] шеті; я – [[жер]]; мал – [[шет]]) – [[Батыс Сібір]]дің солтүстігіндегі [[түбек]]. [[Ресей]]дің Ямал - [[Ненец]] [[автономиялық округ]]інде. Қара тенізінің [[Байдара]] және [[Обь]] қолтықтарының аралығында. Солтүстіктен оңтүстікке қарай 700 км-ге созылған, ені 240 км-ге дейін. Ауданы 122 мың км<sup>2</sup> шамасында. Жағасы түзу сызықты, аз тілімделген. Жер беті [[ойпат]]ты [[жазық]], солтүстік бөлігі Қара тенізінің деңгейінен 50 – 60 метрге көтерілген, оңтүстік - батысында абсолюттік биіктік 100 метрге жетеді. [[Жазық]] негізінен төрттік кезеңнің [[бореал]]дық теңіз шөгінділерінен тұрады. Орта тұсында [[флювиогляциал]]дық және өзен - көл шөгінділері басым. Оңтүстігінде жоғары төрттік кезеңнің [[моренал]]ық, [[флювиогляциал]]дық шөгінділері сақталған. [[Климат]]ы [[арктикалық]] және [[субарктикалық]] Қаңтардың орташа температурасы –20 – 26<sup>0</sup>С. [[Жаз]]ы салқын. Шілденің орташа температурасы 5 – 10<sup>0</sup>С. Жылдық жауын - шашын мөлшері 240 – 250 мм. Көп жылдық тоң жаппай таралған. Өзен торы жиі, қысқа өзендер [[батпақ]]тар мен көлдерді бір - бірімен жалғастырады. Солтүстігін [[арктика]]лық [[тундра]], орталығын мүкті - [[қыналы тундра]] және [[бұталы тундра]], оңтүстігін [[орман]]ды [[тундра]] қамтиды. [[Арктика]]лық, [[глейлі тундра]], [[глейлі күлгін]] және [[шымтезек]]ті - [[батпақ]]ты [[топырақ]] түрлері таралған. Теңіз жағалауында және өзен аңғарларында шөпті және [[гипнум]]ды - шөпті батпақтар жайылған. Бұғы жайылымдары кең алқап құрайды. [[Теңіз]] жағалауының тұрғындары [[балық]] және [[аң]] аулаумен айналысады. Ямалда аса ірі [[газ]] [[кен орын]]дары ашылған.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том</ref>
==Сілтемелер==
* [[Ресей]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Ямал» бетінен алынған