Театртану: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB |
ш clean up, replaced: Пушкин, Александр Сергеевич → Пушкин Александр Сергеевич using AWB |
||
1-жол:
'''Театртану''' - сахналық өнердің тарихы мен теориясын зерттейтін ғылым. Оның бір саласы театр сыны болып табылады. Жеке ғылым ретінде 20 ғасырда театр өнерінің жалпы өрлеуімен байланысты қалыптасты. Қоғамдық ғылымдардың бірі болумен қатар ол мәдениет пен тұрмыстың, философия мен әлеуметтанудың, эстетика мен психологияның, т.б. тарихымен тікелей байланыста өркен жайды. Театртанудың пөні драматургия, актерлік, режиссерлік жене театр декорация өнері, театр архитектурасы, театр білімі, театр көрермені мен театр ісін ұйымдастыру сияқты театрдың барлық құраушыларын қамтиды. 19 ғасырдың аяғына дейін оның негізгі зерттеу пәні драматургияға құрылғандықтан, театртану негізінен, филологиялық сипатта болды. Театр туралы ғылымның туу процесі Ежелгі Грекия мен Рим дәуіріне саяды. Сахналық өнер мен драма теориясының негізгі қағидаларын қарастыратын Аристотельдің "Поэтикасы" эстетикалық ойдың қалыптасуына зор ықпал жасады. Батыс Еуропа елдерінде театр тарихы мен теориясының туып даму жолы Қайта өркендеу дәуіріндегі жоғары сатыда дамыған театр өнерімен тығыз байланысты. Сахналық өнер туралы алғашқы тарихи және теориялық еңбектер 16 ғасырдың аяғында [[Франция]]да, [[Англия]]да жөне [[Германия]]да жарық көрді. Н.Буалоның өлеңмен жазылған "Поэтикалық өнер" трактатында класскалық [[драма]] принңиптері біршама толық көрініс тапты. Ағартушылардың эстетикалық ойының көш басында тұрған жазушы әрі философ-материалист Д.Дидро классицистік трагедия мен комедия қағидаларына қарсы шықты. Германияда театртану ісіне Г.Э. Лессинг өзінің "Лакокоон", 'Тамбург драматургиясы" (1767- 1969) еңбектерімен араласты. [[Ресей]]де театрлық эстетикалық ой-пікірлер алдыңғы қатарлы қоғамдық ойдың өсуімен және театр маңызының артуымен байланысты 18 ғасырда дами бастады. Орыс театр мәдениеті үшін Н.И. Новиков қызметінің мәні зор болды. Ол 1772 ж. А.П. Сумароков, В.К. Тредиаковский, М.М. Херасков, т.б. орыс театрының ірі қайраткерлері жайлы мақалалары енген "Ресей жазушылары туралы тарихи сөздік жасау тәжірибесі" атты еңбегін жариялады. Бұдан кейін театр теориясы мен театр сынына И.А. Крылов пен А.Н. Радигцев көп көңіл бөлді. 19 ғасырдың басында орыс қоғамы театрға ерекше ден қойды. Әсіресе желтоқсандықтар ([[декабристер]]) орыстың романтикалық драмасының дамуына үлкен әсер етті. Осы кезде сахна өнеріне арналған алғашқы көлемді театр журналдары шыға бастады. 19 ғасырда өмір сүрген А.С. [[Пушкин
==Дереккөздер==
|