Арыстанбаб: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[File:Xoja ahmet.jpg|thumb|right|200px|Арыстанбаб шәкірті Қожа Ахмет ЙассауиЯсауи]]
'''Арыстанбаб''' - әулие. Есімі [[Отырар]], [[Сайрам]], [[Ясы]] өңіріндегі сопылардың рухани ұстазы ретінде кеңінен жайылған. Оған зиярат етушілер бейсенбі сайын басына түнеп, ғибадат етеді. Сопылық ілімнің аса көрнекті өкілдерінің бірі С.Бақырғани: " Бабтардың бабы — Хорасанда, сансыз бабтар Үндістанда, Бабтар басы — баба Арыслан" деп жырлаған. Қазақ бақсылары да: "Түркістанда түмен баб, Сіздерден медеттілеймін, Сайрамдағы сансыз баб, Отырардағы отыз баб, Ең үлкені Арыстанбаб, Сіздерден медет тілеймін" деп әулиелерден демеу сұраған. Әулие-әнбиелер иерархиясында Арыстанбабтың ең жоғары тұрғанын [[Алпамыс жыры]]ның бір нұсқасында [[Байбөрі]]ге перзентті болатындығы жайында хабар жеткізген Баба түкті Шашты Әзіздің:
:<br /> "Жам әулие жиналдық,
8-жол:
 
==Ғұламалардың Арыстанбаб туралы еңбектері==
Молла Мұса Сайрамидің "Тарих-и аминийа" атты еңбегінде 16 ғасырда өмір сүрген Әбілғазы Үбайдолла хан куәландырған Арыстанбабты Әзірет Әліден тарататын шежіре бойынша: Әлі имам Мұхаммед Ханафийа—Абд әл- Фаттах Баб—Абд әл-Жаббар Баб—Абд әр-Рахман Баб—Абд әр-Рахим Баб—Абд ел-Жалил Баб—Абд әл-Кәрим Баб — Ысқақ Баб—Исмайил Баб— Омар Баб—Осман Баб—Ифти- хар Баб—Махмуд Баб—Илйас Баб—Арыстанбаб Э.Муминов мұны Арыстанбабтың ата тегі деп танымайды. Шығыстанушының пікірінше, бұл Отырардың бас әулиесіне Мұхаммедтің өсиеті, ілімі кімдер арқылы жеткенін көрсететін тізім (силсила). Арыстанбаб есімі [[Қожа Ахмет ИасауиЯсауи|Қожа Ахметтің]] "Диуани хикметінде" жиі аталады. "Арыстанбабам айтты", "Арыстан бабам сөздері, естіңіз, тәбәррәк" деген жолдар жиі қайталанатын тоқсаныншы хикмет Арыстанбаб өсиеттерінен тұрады десе де болады. Бұл хикметтерден байқайтынымыз, Арыстанбаб адамдарды инсаниат жолына шақырып, алдына "иншалла, есіткеңдерді хақтан тілеп алармыз, Шайтан жолынан алып, хақ жолына салармын, медет берсе, Мұстафа күнәларын тілермін" деп мақсат қойған. Арыстанбаб жайлы ең құнды мағлұматтар да осы хикметтерден кездеседі. Алайда үлгі-өнегесі елге аңыз болып тараған Арыстанбабтың түрмысы, тіршілігі жайлы нақты деректер сақталмаған. Оның дүниеауи өмірі жайлы өз хикметтерінде Ясауи "жатқан жері кедір-бұдыр, көргені қорлық пен зорлық" деп қана сипаттап өткен. Арыстанбаб жөнінде К.Г.Зелеман, В.Диваев, В.В.Бартольд, М.Е.Массон, А.А.Семенов, Д.Тирмингэм, И.Меликофф еңбектерінде кездеседі. Арыстанбаб тек Отырар өңіріне ғана емес, түркі әлемінің исламдануына септігін тигізген ірі тұлға болған. Отырар ауданында қазір Арыстанбаб атындағы мешіт, конақүй, т.б. мәдени мекемелер бар. Оның қабірі де сонда.<ref>Отырар. Энциклопедия. – Алматы.
«Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2</ref>
==Дереккөздер==
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Арыстанбаб» бетінен алынған