Қазаншұңқыр: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Қазаншұңқыр''' [[құрлық]] бетіндегі, [[мұхит]]-[[теңіз]] түбіндегі пішіні дөңгелек не аздап созылыңқы келген [[ойыс]]. Қазаншұңқыр тұйық немесе бір жағынан, өзен арнасында орналасса екі жағынан ашық болып келеді. [[Жер]] бетіндегі Қазаншұңқырдың мөлшері бірнеше км-ден жүздеген км-ге жетеді (мысалы, ''тауаралық Қазаншұңқыр''). Қазаншұңқырлар пайда болу және геологиялық құрылысы жағынан тектоникалық, жанартаулық мысалы, [[кальдера]]лар (испанша caldera – ''үлкен қазан''), [[эрозия]]лық, [[мұз]]дық, [[карс]]тық; құрылымы жағынан тегіс табанды, ыдыс тәрізді, т.б. бөлінеді; сумен толығуына қарай ағып өтетін, ағынды, ағынсыз (құрғақшылық аймақтарда) болып ажыратылады. [[Су]] асты Қазаншұңқырлары жүздеген, мыңдаған км-ге созылады. Олар теңіз, мұхит табаны бедерінің ірі бұрыс пішінін құрайды (мысалы, [[Тынық мұхиты|Тынық мұхиттағы]] ''Оңтүстік Қазаншұңқыр'', т.б.). Қазаншұңқырлар кейде ойыстар мен депрессияларға сәйкес келеді. 20 ғасырдыңдың ортасынан бастап [[техносфера]]ның дамуына байланысты жер бетінде Қазаншұңқырлардың [[антропоген]]дік (қ. Антропогендік жер бедері) түрлері көбейіп келеді. Қазақстанда [[Зайсан қазан шұңқырықазаншұңқыры]], [[Алакөл Қазаншұңқырқазаншұңқыры]], т.б. бар.<ref>[[Қазақ Энциклопедиясы]]</ref>