Құлпынай: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Құлпынай'''<ref name="source1">“Қазақ Энциклопедиясы”, VI-том</ref> (Fragarіa moschata) – [[раушангүл]] тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін өсімдіктер. Кейбір мәліметтер бойынша құлпынай бүлдіргеннің екі түрінің буданы болып саналады. Биіктігі 30 – 35 см, жапырағы үш тармақты, ірі, ашық жасыл, қалың түпті. Гүл сабақтары жапырақтардан биік орналасады, гүлі ақ, дара жынысты. Жемісі – жидек, тәтті, хош иісті. Мамырда гүлдеп, маусымда жеміс береді. Құлпынай суыққа төзімді, бірақ ұзақ уақыт болатын суықта, әсіресе, қарсыз жылдары түптері үсіп кетеді. Құрғақшылыққа төзімсіз, көлеңкелеу жерде жақсы өседі. Жеміс беруі бүлдіргенге қарағанда төмен. Құлпынайдың Шпанка, Миланская, Гүлжан, т.б. сұрыптарысорттары бар. Жабайы құлпынай [[Испания]], [[Италия]], т.б. еуропа елдері аумақтарында кездеседі.

Құлпынай витаминдергедәрумендерге аса бай. Құрамындағы [[С]] витаминініңдәруменінің мөлшері [[цитрус]] өсімдіктеріне қарағанда анағұрлым көп. Сонымен қатар [[минералдар]] мен [[микроэлементтері]] де көп: [[темір]], [[магний]], [[калий]], [[кальций]], [[цинк]], [[марганец]], [[фосфор]], [[кремний]], [[мыс]], [[йод]] бар.

Құлпынай витаминдәрумен жетіспеушілікке өте пайдалы. ОрганизмдіАғзаны тазартып, зәрді және терді айдайды. Құрамындағы антиоксиданттар қартаю процесін тежейді. Иммунитетті күшейтіп, қан аздыққа көмектеседі. Микробқа қарсы қасиеті жоғары болғандықтан, асқазан ауруы бар адамдарға аса пайдалы. Темекі шегетіндерде қатерлі ісік пайда болуы ықтимал, сондықтан құлпынайды көп жеу керек. Жөтел және өкпе аурулары кезінде құлпынайдың жапырақтарын қайнатып ішсе, тез арада жазылып кетуге болады.