Мотивация: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Қоғамның тез өзгеруіне, ақпарат технологиясының қауырыт дамуына орай түрлі Жігерлендіру идеялары жаңбырдан кейінгі саңырауқұлақтай өмірге келді. Олардың арасында '''Хоторн Эффекті''', Маслоудың '''Қажетсіну қабаты ілімі''', Дуглас МакГрегордың '''Х және Y ілімі''', Герцбергтің '''Қосфактор ілімі''', МакКлелландтің '''Табыс қажетсінуі ілімі''', '''Мотивациялық әлеует ілімі''', '''Бихевиоризм''', Врумның '''Үміт ілімі''', Адамстың '''Әділдік ілімі''', Аптердің '''Ауысым ілімі''' қатарлылар бар.<ref>McClelland (1985), Human motivation, Glenview, IL: Scott, Foresman, pp.183</ref>

 

Хоторн Эффекті (Hawthorne Effect) АҚШ-тың Western Electric компаниясы жүргізген мотивациялық зерттеулерден шыққан қорытынды. Оның маңыздылығы өмір тәжірибесінде де, ғылым саласында да айқын байқалады. Хоторн Эффектінің мағынасы бойынша, бақыланушы өзінің бақыланып жатқанын білген кезде әрекет ниетін өзгерте бастайды екен. Яғни, мысалы жұмысшылардың жағдайын (жалақысын, тұрмысын, демалысын) жақсартқан күнде де жаңа жағдай шарты астында жұмысшылар бәрібір бұрынғы секілді жұмыс жасай беретіні байқалған. Ал, егер жағдай қалай болса да мейлі, егер жұмысшыларға белсенді назар аударылып, олардың өзін еркін басқаруына мүмкіндік берілсе, олардың әр қимылы көпшіліктің дүбірлі қолдауы ішінде өткізілсе, онда белсенді топ қалыптасуына ілесіп еңбек өнімділігі де күрт жоғарлайтын көрінеді.<br />

Яғни:<br />