Қырғыз Алатауы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
{{Тау
[[File:Piktalgar.jpg|thumb| alt=A.| ''Қырғыз Алатауы''.]]▼
|Түрі = Таулы жота
|Атауы = Қырғыз Алатауы
|Шынайы атауы =
|Сурет = Қырғыз Алатауы.jpg
|Сурет ені =
|Сурет атауы = Қырғыз Алатауы
|lat_dir = 42/30N |lat_deg = |lat_min = |lat_sec =
|lon_dir = 74/35E |lon_deg = |lon_min = |lon_sec =
|region = KZ
|CoordScale =
|Орналасуы = [[Орталық Азия]], {{KGZ}}
|Тау жүйесі = Тянь-Шань
|Пайда болған кезеңі =
|Аумағы =
|Ұзындығы = 375
|Ені =
|Ең биік шыңы = Батыс Аламедин
|Биіктігі = 4857
|Карта =
|Ортаққордағы санаты =
}}
'''Қырғыз Алатауы''' , ''Қырғыз жотасы'' — [[Қырғызстан]]дағы таулы жота. Батыс бөлігінің солтүстік беткейі [[Қазақстан]] жерінде ([[Жамбыл облысы]]). Жалпы ұзындығы 375 км (шамамен 160 км бөлігі Қазақстан аумағында, [[Аспара]] асуы). Батысында [[Тараз қаласы]] атырабынан басталып, шығысында [[Шу өзені]]нің аңғарындағы Боам шатқалына тіреледі. Жотаның биік жері шығысындағы Батыс Аламедин шыңы (4875 м). Қазақстандағы ең биік жері [[Меркі өзені]]нің бастауындағы шың (4102 м)
== Геологиясы мен сипаты ==
== Дереккөздер==▼
Қырғыз Алатауы [[метаморфтық тау жыныстары]]нан, шөгінділерден және [[порфирит]], [[гранит]]тен түзілген. Солтүстік беткейі оңтүстігіне қарағанда жатық, бірнеше сілемдерден тұрады. Бөктерлерінде суармалы егіншілік дамыған. Орта биіктіктегі белдеу малшылардың жазғы жайлауы саналады. Беткейлерінде 2500 м биіктікке дейін дала өсімдіктері, шырша, арша, одан жоғары жағында субальпі, альпі шалғындығы өседі.
<references/>▼
== Климаты ==
Тау бөктерінде ауаның орташа [[температура]]сы [[қаңтар]]да –5 — 6˚C, [[шілде]]де 23 — 24˚C, жылдық орташа [[жауын-шашын]] мөлшері 300 мм, тау шақалдарында 800 мм. Жазы қоңыржай жылы, биік таулы өңірінде салқын.
== Топырағы ==
[[Санат:Таулар]]▼
1100 — 1200 м биіктікке дейін сұр, бозғылт қоңыр топырақты, 2200 — 2500 м-ге дейін қоңыр қызғылт және қара топырақты таулы дала алқабы қалыптасқан. 2500 — 3000 м-ге дейін биік таулы шалғынды дала белдемі орналасқан.
== Мұздықтары ==
3700 м-ден жоғарыда көп жылдық қар және мәңгі мұздықтар кездеседі. Мұздықтардың аумағы 223 км² (Қазақстанда Меркі өзенінің бастауында шағын мұздық орналасқан).. <ref name="source1">[[Қазақстан Энциклопедиясы]]</ref><ref>Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5</ref>
▲== Дереккөздер==
▲<references/>
▲[[Санат:Таулар]]
| |||