Халықаралық бірліктер жүйесі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
 
'''Өлшем бірліктерінің халықаралық жүйесі''' ({{lang-fr|'''S'''ystème '''I'''nternational d'unités, SI}}) — өлшемдердің халықаралық қалыпы, метрикалық жүйесінің заманауи нұсқасы.
 
SI күнделікті өмірмен қатар [[ғылым]] және [[техника]]да әлемдегі ең көп пайдаланатын бірліктер жүйесі болып табылады. Қазіргі кезде әлемнің көп елдерінде SI заңды түрдегі бірліктер жүйесі ретінде қабылданған және тіпті күнделікті өмірде дәстүрлі бірліктерді қолданатын елдердің өзі осы жүйе бірліктерін ғылымда әрқашан дерлік пайдаланады. Осы аздаған елдер (мысалы, [[АҚШ]]) дәстүрлі бірліктердің өзін SI бірліктерне ауыстырған.
 
Бұл жүйе мына өлшемдерге негізделінеді: [[ұзындық]], [[алыстықжол]] және [[жылжыморын ауыстыру]] үшін — [[метр]], масса үшін — [[килограмкилограмм]], [[уақыт]] үшін — [[секундасекунд]].
 
{| class="wikitable" style="margin:1em auto 1em auto"
Line 26 ⟶ 25:
|[[уақыт]]
|-
![[Ампер (өлшем бірлік)|ампер]]
|'''A'''
|[[ток күші]]
Line 34 ⟶ 33:
|[[термодинамикалық температура]]
|-
![[молмолль]]
|'''mol'''
|[[заттегізат мөлшері]]
|-
![[кандела]]
Line 44 ⟶ 43:
|}
 
Метр, килограм, секундасекунд бірі-бірімен үйлестіріліп қолдануы мүмкін. Бұл әртүрлі өлшемдер жасайды. Мысалы, [[көлем]], [[қуат]], [[қысым]], [[жылдамдық]] дегендер үшін.
 
Кей уақытта үлкендеу мен кішілеу өлшеу мағыналарын айтқанда, өлшем атаулары алдына арнайы префикс қосылады. Мысалы, ''кило'' — «1000», ''милли'' — «0,001». Сонда [[километр]] — 1000 метр болады, [[миллиграм]] — 1/1000 [[грам]] бөлшегі. Осы арнайы префикстер үшін төменгі кестені қараңыз.