Винсент ван Гог: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
{{мағына|Ван Гог}}
{{Тұлға
|Есімі = Винсент (Винсент Виллем) Ван Гог (Van Gogh)
|Сурет =Van Gogh Self-Portrait with Grey Felt Hat 1886-87 Rijksmuseum.jpg
|Сурет ені =180
|Сурет атауы =
|Туылған күні = 30.3. 1853
|Туылған жері = [[Голландия]], Грот-Зюндерт
|Мансабы = [[суретші]] (импрессионизм)
|Азаматтығы =
|Ұлты = голанд
|Қайтыс болған күні =29.7.1890
|Қайтыс болған жері = [[Франция]], Оверсюр-Уаз
|Әкесі =
|Анасы =
|Жұбайы =
|Балалары =
|Марапаттары =
|Сайты =
|Басқалары =
|Commons =
}}
'''Винсент (Винсент Виллем) Ван Гог (Van Gogh)''' 30.3. 1853, [[Голландия]], Грот-Зюндерт — 29.7.1890, [[Франция]], Оверсюр-Уаз) — голланд кескіндемешісі, импрессионизмнен кейінгі кезеңнің ең көрнекті өкілдерінің бірі.
==Өмірбаяны==
[[File:Gogh, Vincent van 1853-1890 Signature.jpg|thumb|Ван Гогтың қолы]]
Ол 1853 жылы 30 наурызда Голландияның солтүстігіндегі ірі аграрлық өңір Грут Зундертте дүниеге келді. Протестанттық пастордың ұлы Винсент кішкентай кезінен бастап, өзі жататын және батрактар мен шаруалар қайыршылыққа жеткізген орта таптың айырмашылығын сезіп өсті. 1869 жылы он алты жасында мектепті бітіріп, өзінің ағасы еңбек ететін атақты «Гупил және Си» (Goupil et Cie) галереясында жұмысқа орналасты. Ол жерде Винсент өнер әлемінінің коммерциялық қыр сырымен танысты. Ол көрмелер ұйымдастыруымен, түпнұсқа бұйымдар мен көшірмелерді сатумен айналысты және өнер туындысының бағалары қаншалықты екендігіне көз жеткізеді. Бұл галереяда Винсент алты жыл жұмыс істеді. Бұл уақыт аралығында ол Лондон мен Парижге барды, өнер туындысының түрлі бағыттарын зерттеді. Жас Ван Гогты Жан-Франсуа Милле және барбизон мектебінің суретші-реалистері қатты тамсандырды.
Жиырма жасында ол сурет өнеріне деген бейімі бар екенін байқады, бірақ өзіне толық сенімді емес еді. 1876 жылы Ван Гог махаббат азабына түсті, тіпті галереядағы жұмысын да тастап кетті. Одан кейін төрт жыл ішінде Винсент діни білім алып теологияны зерттеді. Ол тіпті біраз уақыт миссионер болып та қызмет атқарды, бірақ өз миссиясын атқарудағы артық ынтасының кесірінен бұл қызметінен кетіп тынды.
1880 жылы 27 жасында Винсент өнерге түпкілікті бет бұрды және бұл салада да басқа бастамаларындағы сияқты аса жігерлікпен еңбектене бастады. Ван Гог импрессионистер мен постимпрессионистерден шабыт алды. Сурет өнеріндегі ХІХ ғасырдағы бұл бағыттар Моне, Писсаро, Бернара және Гоген еңбектерінде орын алды және сол кезеңдегі көптеген суретшілерге үлкен ықпал етті.
Өмірінің соңында жүйке ауруына шалдығып, өзін-өзі өлтірген(1890ж)
==Ван Гог мұрасы==
(“Шаруа қыз”, 1885, Креллер-Мюллер мемл. музейі, Отерло; “Картоппен жүрек жалғаушылар”, 1885, В. Ван Гог қоры, [[Амстердам]]); 1886 — 88 ж. Парижде салған “[[Сена]] үстіндегі көпір” (1887, В. Ван Гог қоры); “Танга әкей портреті” (1887, Роден музейі, Париж) атты картиналары алғашқы шығарм. кезеңдегі ауыр да бұлыңғыр бояудан арылып, жарқын түспен еркін жазылған. В. Г. — “Сент-Мари балықшыларының қайығы” (В. Ван Гог қоры), “Арльдің алқызыл жүзімі” (А.С. Пушкин атынд. бейнелеу өнері музейі, Мәскеу), “Түнгі кафе” (Нью-Йорк, бәрі 1888 ж.
Ван Гог небәрі он жыл белсенді түрде осы өнермен айналысса да өзіне жоғары талап қоя білетін және үлкен еңбекқорлықпен екі мыңнан астам түрлі өнер туындысын, оның ішінде 930 картина, 1100 сурет және көптеген нобайларын дүниеге әкелді. Осы көптеген еңбектерінің ішінен Ван Гогтың тек бір ғана картинасы – «Арльдің алқызыл жүзімі» - автордың көзі тірісінде сатылды. Белгілі коллекционер Анна Бош бұл картинаны 1890 жылы «Брюссель Арт Экспо» көрмесінде төрт жүз франкке сатып алды, бұл шамамен 1900 АҚШ долларына пара пар сома.
Ал қазіргі уақытта Ван Гогтың суреттері бүкіл дүние жүзінде аукциондарда миллиондаған долларға сатылады. Мысалы, «Доктор Гашенің портреті» адам нанғысыз ақшаға сатылды және бүгінгі таңда әлемдегі ең қымбат картиналардың бірі болып саналады. 1990 жылы 15 мамырда танымал филантроп, тегі неміс, «Лиссер және Розенкрантц Банкінің» иесі, Нью-Йорк банкирі Зигфрид Крамарски, бұл картинаны Риойю Саито деген жапон кәсіпкеріне 82,5 миллион долларға сатты.
==Шығармашылығы==
===Автопортрет===
<gallery>
Сурет:Van Gogh Self-Portrait with Grey Felt Hat 1886-87 Rijksmuseum.jpg|Винсент Ван Гог
File:Таңылған құлақ автопортрет(Ван Гог).jpg|Таңылған құлақ автопортреті (Van Gogh's Self-Portrait). Арль, 1889
File:Автопортрет(Ван Гог).jpg|Автопортрет. Сан-Реми, 1889 жылдың қыркүйегі
</gallery>
===Күнбағыстар===
<gallery>
File:Он екі күнбағысы бар ваза.jpg|Он екі күнбағысы бар ваза (Vase with Twelve Sunflowers). Арль, 1888
File:Кесілген екі күнбағыс.jpg|Кесілген екі күнбағыс (Two Cut Sunflowers). Париж, 1887 жылдың қыркүйегі
File:Вазадағы үш күнбағыс.jpg|Вазадағы үш күнбағыс (Three Sunflowers in a Vase). Арль, 1888 жылдың тамызы
</gallery>
===Мидал ағашы===
<gallery>
File:Гүлдеп тұрған миндаль ағашы.jpg|Гүлдеп тұрған миндаль ағашы (Almond Blossoms). Сан-Реми, 1990 жылдың наурызы
</gallery>
===Пейзаж===
<gallery>
File:Ронадағы жұлдызды түн.jpg|Ронадағы жұлдызды түн (Starry Night Over the Rhone). Арль, 1888 жылдың қыркүйегі
File:Жұлдызды түн.jpg|thumb|Жұлдызды түн (The Starry Night). 1889
File:Бидай алаңы және найзағайлы аспан.jpg|Бидай алаңы және найзағайлы аспан (Wheat Field Under Threatening Skies). 1890
File:Бәтеңкелер жұбы.jpg|Бәтеңкелер жұбы (A Pair of Shoes). Париж, 1887Пейзаж
</gallery>
===Басқалары===
<gallery>
File:Ван Гогтың Арльдегі жататын бөлмесі (Van Gogh`s Bedroom in Arles). Арль.jpg|Ван Гогтың Арльдегі жататын бөлмесі (Van Gogh`s Bedroom in Arles). Арль
File:Арль жанындағы Ланглуа көпірі.jpg|Арль жанындағы Ланглуа көпірі (Langlois Bridge at Arles). Арль, 1888
File:Ван Гог орындығы мен трубкасы.jpg|Ван Гог орындығы мен трубкасы (Vincent's Chair with His Pipe). Арль, 1890
File:Түрмедегілердің демалысы.jpg|Түрмедегілердің демалысы (The Prison Courtyard). Сен-Реми, 1890 жылдың ақпаны
File:Ван Гогтың Арльдегі жататын бөлмесі.jpg|Ван Гогтың Арльдегі жататын бөлмесі (Van Gogh`s Bedroom in Arles). Арль, 1889
</gallery>
==Өнерде==
===Әдебиетте===
* «[[Жажда жизни (роман)|Жажда жизни]]» — [[Иринга Стоун ]] романы ([[1934 год в литературе|1934]]).
* «Ван Гог» — [[Анри Перрюшо]] француз жазусының кітабы (1955).
* «Пускай меня простит Винсент Ван-Гог, за то, что я помочь ему не мог…» — [[Арсения Тарковс]]тің өлені.
* «Жёлтый цвет» («Чтоб жёлтый цвет безумного ван Гога…») — [[Александра Межирова]]ның өлені
=== Кинода ===
* [[Жажда жизни (фильм, 1956)|Жажда жизни]] — [[АҚШ]], 1956 ( Ирвингу Стоуну)
* [[Визит к Ван Гогу]], ГДР, 1985, режиссёр [[Хорст Зееман]]
* [[Ван Гог (фильм)|Ван Гог]] — [[Франция]], 1991, режиссёр [[Морис Пиала]]
* [[Жажда жизни (фильм, 1999)|Жажда жизни]] — [[Жапония]], 1999 ( Ирвингу Стоуну)
* [[Винсент Ван Гог (документальді фильм)|Винсент Ван Гог]] — [[Франция]], 1999, документальді фильм
* [[Винсент и Тео]] — [[США]], 1990, режиссёр [[Олтмен, Роберт|Роберт Олтмен]]
* [[Доктор Кто]] — 5 сезон, 10 серия («Винсент және Доктор»)
* [[Сны (фильм, 1990)|Сны]] — эпизод «Воро́ны», 1990, режиссёр [[Акира Куросава]]
* [[Жёлтый дом (фильм, 2007)|Жёлтый дом]] — [[Ұлыбритания]], 2007
* Ван Гог: Портрет, написанный словами — Ұлыбритания, 2010 (документальді фильм)
=== Музыкада ===
* [[Эйноюхани Раутаваара]], ''«Винсент»'' (1986—1987) — 3 акты опера
* [[Эйноюхани Раутаваара]], ''«Винсентиана»'' (1992) — Симфония № 6
* [[Анри Дютийё]], ''«Correspondances»'' (2002—2004) —сопрано және оркестрге арналған.
== Дереккөздер ==
<references/>
* ''Ван Гог.'' Письма / Пер. с голл. — {{Л.}}-{{М.}}, 1966.
* ''Ревалд Дж.'' Постимпрессионизм / Пер. с англ. — Т. 1. — {{Л.}}—{{М.}}, 1962.
* ''Перрюшо А.'' Жизнь Ван Гога / Пер. с франц. — {{М.}}, 1973.
* Натали.|заглавие=Слава Ван Гога. Опыт антропологии восхищения|ответственный=Пер. с фр. Карена Саркисова|место=М.|издательство=V-A-C press|год=2014|страниц=384|isbn=978-5-9904389-6-5|тираж=1500}}
* ''Дмитриева Н. А.'' Винсент Ван Гог. Человек и художник. — {{М.}}, 1980.
* [[Стоун, Ирвинг|''Стоун И.'']] [[Жажда жизни (книга)]]. Повесть о Винсенте Ван Гоге. Пер. с англ. — {{М.}}: Правда, 1988.
* ''Constantino Porcu'' Van Gogh. Zijn leven en de kunst. (из серии Kunstklassiekers) — Нидерланды, 2004.
* ''Wolf Stadler'' Vincent van Gogh. (из серии De Grote Meesters) Amsterdam Boek, 1974.
* ''Frank Kools'' Vincent van Gogh en zijn geboorteplaats: als een boer van Zundert. De Walburg Pers, 1990.
* ''Козлов Г.'' [http://www.vokrugsveta.ru/vs/article/3966/ Легенда о Ван Гоге] // «Вокруг света», № 7, 2007.
* ''Ван Гог В.'' Письма к друзьям / Пер. с фр. П. Мелковой. — {{СПб.}}: Азбука, азбука-Аттикус, 2012. — 224 с. — Серия «Азбука-классика» — 5 000 экз., ISBN 978-5-389-03122-7
* ''Гордеева М., Перова Д.'' Винсент Ван Гог / В кн.: Великие художники — Т.18 — Киев, ЗАО «Комсомольская правда — Украина», 2010. — 48 с.
[[Санат:1853 жылы туғандар]]
| |||