Уикипедия

Лев Николаевич Толстой: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
203.169.52.210 (талқылауы) істеген нөмір 2252794 нұсқасын жоққа шығарды
ш clean up, replaced: January → қаңтар using AWB
1-жол:
[[Сурет:L.N.Tolstoy Prokudin-Gorsky.jpg|thumb|right|200px]]
'''Лев Николаевич Толстой''' &nbsp;&nbsp;(28 тамыз (9 қыркүйек) 1828 жылы [[Ресей империя]]сының [[Тульская губерниясы]]ндағы [[Ясная Поляна]]— 20.11.1910, Астапово, Рязан губерниясы, Ресей империясы) - орыс әдебиетінің әлемге аты шыққан жазушысы, ағартушы, публицист<ref>[http://www.guardian.co.uk/global/2010/jan/06/leo-tolstoy-greatest-writer «Is Tolstoy the greatest writer of all time?»] The Guardian (London). Januaryқаңтар 6, 2010.</ref>. 1854—1855 жылдарғы Севастополь корғанысының қатысушысы. Үйінде оқып, тәрбие алған.
Ата-анасы қайтыс болғаннан кейін, 1837 жылы 4 бауырымен [[Қазан қаласы]]ндағы қорғаушысы П. Юшкованың үйіне көшіп барады. 16 жасында [[Қазан университеті]]не түсіп, алғашында араб-түрік танушы факультетіне түскеннен кейін заңгерлік факультетке ауысады (1844-1847жж). Алайда университетті тәмәмдамай, әкесінен қалған Ясная Полянадағы үйге көшеді.
 
13-жол:
Лев Николаевичтің атасы Петр Андреевич Толстой Бірінші Петрдің билігі кезінде құпия канцелярияның басшысы болған. Ол Ресей империясында жақсы қызметі үшін граф лауазымын алғандардың алғашқысы екен.
 
Толстойдың жанұясында 13 бала туылған. Оның бесеуі бала кезінде қайтыс болады. Әйелі өзінен 16 жас кіші болған. Яғни, олар шаңырақ көтергенде Софья 18-де, граф 34-те еді.
 
1830 жыл - қызы Марияны босану барысында анасының өлімі.
 
1837 жыл, қаңтар - Толстой отбасының Мәскеуге көшуі.
 
1837 жыл, маусым - әкесінің кенеттен қайтыс болуы.
 
[[File:Leo Tolstoy and his brother Nikolai.JPG|thumb|left|200px|Кавказға кетер алдындағы Лев Толстой мен бауыры Николай , 1851 жыл</center>]]
 
1841 жыл. - апасы-- Александраапасы—Александра Ильиничнаның өлімі. Әкесінің жалғыз тірі қарындасы Пелагея Ильиничнаға, Қазан қаласына баруы.
 
1844 жыл. - Қазан университетінің шығыстану факультетіне түсуі.
 
1845 жыл. - Қазан университетінің заң факультетіне ауысуы.
 
1847жыл. - 1850 жыл. - Л. Н. Толстойдың өз өмір жолын іздеуі (өз атындағы шаруашылық, Мәскеуге, Петербургке сапарлары, музыкамен айналысуы, шаруа балаларына арналған мектеп) .
 
1850 жыл. - Тула губернаторлығының мекемесіндегі жұмысы.
 
1851 жыл. — бауыры Николаймен соғыс болып жатқан Кавказға аттанады.
 
1852 жыл. - «Балалалық шақ» повесті.
 
1852 - 1863 жылдар. - «Казактар» повесті.
 
1854 жыл - Дунай армиясына ауыстырылуы. Прапорщик шенін алуы. 1854 ж. - «Отрочество» повесті.
 
1854 - 1855 жылдар. - Севастополь қорғанысында болған. Ерлігі үшін бірнеше орденьдермен, медальдармен марапатталады. «Севастопольс әңгімелері» «Современникте» жарық көрген.
 
1856 жыл. - «Помещиктің таңы» повесті .
 
1857 жыл. — «Жастық шақ» повесті.
 
1857 жыл. -1857 жылдары Толстой шетелге аттанады. Ол Германия, Франция, Швейцария, Италия сынды көптеген еуропалық елдерді саяхаттайды да, күзде Мәскеуге оралады. «Альберт» , «Люцерн» , «Үш өлім» әңгімелері.
 
1859 - 1862 жылдар. - Ағартушылыққа ден қоюы. Ясный Полян және оның маңайларында шаруалар балаларына мектептер ашылды.
 
1862 жыл. - Софья Андреевня Берспен некелесуі.
 
1863 - 1869 жылдар. - «Соғыс және бейбітшілік» роман-эпопеясы. 1870 - 1877 жылдар. - «Анна Каренина» романы.
 
1879 - 1882 жылдар - «Исповедь». Л. Н. Толстойдың көзғарастарының өзгеруі. Патриархальды шаруашылыққа позициясын ауыстыруы.
59-жол:
1880 - 1881 жылдар.– шіркеу сынына ұшыраған діни-философиялық шығармалары: «В чем моя вера?» , «Царство Божие внутри нас» , «Соединение и перевод четырех Евангелий».
 
1884- 1886 жылдар. - «Иван Ильичтің өлімі» повесті .
 
[[Сурет:Graf Tolstoj op Jasnaja Poljana.jpg|thumb|right|200px|Лев Николаевич Толстойдің Ясная полянадағы бүгінгі күнгі қабірі.]]
 
1886 жыл- «Түнек билігі» драмасы.
 
1887- 1889 жылдар. - «Крейцеров сонатасы» повесті .
 
1889- 1899 жылдар. «Жексенбі» романы.
 
1896 - 1905 жылдар. - «Қажы- Мұрат» повесті .
 
1900 жыл. - «Ағарту жемістері» комедиясы , «Тірі өлік» драмасы .
 
1900 - 1910 жылдар. - Толстойдың публицистикалық шығармалары («Өлтірме» , «Үндей алмаймын» және т.б. )
 
1903 жылдар. - «Балдан кейін» әңгімесі.
 
Толстой қартайған шағында әйелімен айырылысып саяхатқа шығады да, сапарда қайтыс болады. [[Ясная Поляна]]дан көшіп жүргенде Толстой қабынумен ауырып қалады. 1910 жылдың 7 қарашасында Астапово станциясында (станция бастығының үйінде) көз жұмады. Сүйегі [[Ясная Поляна]]да.
96-жол:
Өз өмірінің негізгі кезеңдеріне шолу жасай отырып, өмірінің мәні туралы сұраққа жауап іздеуге тырысқан Л.Толстой өз жанының күйзелісі арқылы бізге осы мәселенің бүкіл трагедиялық сипатын жеткізеді.
 
Л.Толстой да езін мазалаған мәселелерге жауап іздеу үшін философияға жүгінеді, Сократ, Шопенгауэр, Соломон сияқты ойшылдардың өмір туралы ойларын қорытады. Бұл мәселе олардың да тынышын кетірген «мәңгілік» сұрақ екендігіне көз жеткізіп, бірте-бірте осы тығырықтан шығу жолдары туралы салмақты кезқарас қалыптастыра бастайды. Өзін қоршаған адамдардың өмір сүру салтын, өмірдегі мақсаттарын және ақыл-ой деңгейін асықпай бақылаған жазушы оларды өмірдің мәні туралы ойлану қабілетіне қарай торт топқа беледі:
 
*Ештеңе білмеу жолы — өмірдің зұлымдыққа толы және мәнсіз екендігін білмей де, түсінбей де өмір кешетіндер. Осылайша жайбарақат, Қаннен-қаперсіз өмір сүретіндердің қатарында, Л.Толстойдың ойынша, өте топас, өте жас адамдар және әйелдердің көпшілігі.
106-жол:
*Әлсіздік жолы — өмірдің мәні жоқ екендігін біле тұра, өмір ағыны на еріп өмір сүру.
 
Л.Толстойдың өмірдің мәні туралы философиялық ойлары саналы адамды ойландырмай қоймайды. себебі ол адамды қазіргі қоғамға жетіспей жатқан мәңгілік құндылықтар Мейірімділік, Махаббат, Руханилыққа, бір сөзбен айтсақ — Адамгершілікке шақырады<ref> http://referaty-v.kz/%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%81-%D1%84%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8B</ref>.▼
 
▲Л.Толстойдың өмірдің мәні туралы философиялық ойлары саналы адамды ойландырмай қоймайды. себебі ол адамды қазіргі қоғамға жетіспей жатқан мәңгілік құндылықтар Мейірімділік, Махаббат, Руханилыққа, бір сөзбен айтсақ — Адамгершілікке шақырады<ref> http://referaty-v.kz/%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%81-%D1%84%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8B</ref>.
 
== Дінге деген көзқарасы ==
Line 113 ⟶ 112:
[[File:Leo Tolstoy in the hell.jpg|thumb|250px|«Лев Толстой тозақта». Мемлекеттік діндер мұражайының жинағы. 1883&nbsp;жылдардағы Знаменск шіркеуі (Тазово) қабырғасындағы фрагмент</center>]]
 
Мысырлық дінбасы Мұхаммед Абдуллаға 1904 жылы жазған хатында: “Менің насихаттап жүрген дінім- сіздің дініңізбен бірдей. Ол діннің ұстанған шарты- Құдай мен оның жолдаған заңдарын мойындау, жақыныңды сүю, өзіңе қандай жақсылықтың жасалуын тілесең, өзгеге де соны жасау. Менің ойымша адамзат тарихындағы барлық діни принциптер осыдан келіп шығады. Сондықтан ол принциптер еврейлер, браминдер, буддашылар, христиандар мен мұсылмандарға бірдей қатысты”,-деп жазған екен. Осылай дей келіп ұлы жазушы Лев Толстой ойын одан әрі былайша сабақтайды: ”Менің ойымша, дінге толып жатқан қосымшалар, ғажайып сипаттамалар, ырымшылдық атаулы көбірек таңылған сайын, ол қоспалар адамдарды бір-бірінен алшақтатып, тіпті бір-біріне деген дұшпандық сезімін туындатады. Ал керісінше неғұрлым әлгіндей қоспалардан арылып, тазарған сайын ол діндер адам баласының ең басты мақсатына, яғни адамзаттық бірігуге сол ғұрлым жақындай түсер еді...”,-деп жазған екен.
 
Осы хат жазылардан 3 жыл бұрын, яғни 1901 жылдың 20 ақпанында “Церковные ведомости” газетінде Синодтың жазушы Лев Толстойды шіркеуден аластау жөніндегі шешімі жарияланып және осы шешім Ресейдің барлық шіркеулерінде келушілерге хабарланған еді.
Line 164 ⟶ 163:
# Адам бой үйретпейтін өмір жоқ. Әсіресе, айналасының бәрі солай өмір сүргендігін көріп тұрса.
# Әлемдегі ең үлкен қателіктің бірі — ештеңе істемей бақытты болуға болады дегенге сену.
 
 
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
 
 
[[Санат:1828 жылы туғандар]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Лев_Николаевич_Толстой» бетінен алынған