Бұрыш (геометрия): Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
4-жол:
Егер бұрыштың қабырғалары түзу құраса онда мұндай бұрыш жазық бұрыш делінеді. Өзінің сыбайлас бұрышына тең бұрыш тік бұрыш деп, тік бұрыштан кіші бұрыш сүйір бұрыш, ал тік бұрыштан үлкен, жазық бұрыштан кіші бұрыш доғал бұрыш деп аталады. Бұрыштың өлшем бірлігіне тік бұрыштың 1/90 үлесі алынады, ол градус деп аталады. Сондай-ақ, бұрыштың тағы бір өлшем бірлігі — радиан. Бір жазықтықта жатқан екі түзу үшінші түзумен қиылысқанда шығатын: 1 және 5, 2 және 6, 4 және 8, 3 және 7 бұрыштарын сәйкес бұрыштар; 2 және 5, 3 және 8 бұрыштарын ішкі тұстас бұрыштар; 1 және 6, 4 және 7 бұрыштарын сыртқы тұстас бұрыштар; 3 және 5, 2 және 8 бұрыштарын ішкі айқыш бұрыштар; 1 және 7, 4 және 6 бұрыштарын сыртқы айқыш бұрыштар дейді. Бұрыштар кейде бір нүктенің төңірегінде сәуленің бастапқы қалыптан белгілі бір қалыпқа бұрылу (айналу) өлшемі ретінде де қарастырылады. Бұл жағдайда бұрыш бұрылу бағытына сәйкес оң не теріс мән алады. Нүктелі-векторлық аксиоматикаға негізделген геометриялық жүйелерде Бұрыштары a және b [[вектор|векторларының]] (a, b) [[скаляр|скалярлық]] [[көбейтінді|көбейтіндісі]] арқылы анықталады: cos, мұндағы a және b — a және b векторларының [[модуль|модульдері]].
Әр түрлі [[геометрия|геометриялық]] жүйелерде “Бұрыш” ұғымы жазық фигура ретінде де, сандық шама ретінде де қолданылады және бұрыш арнаулы жолмен анықталады. Мысалы, қиылысу нүктесінде белгілі бір [[жанама|жанамалары]] бар қисықтардың арасындағы бұрыш деп осы жанамалар арасындағы бұрышты айтса, түзу мен жазықтық арасындағы бұрыш деп [[түзу|түзу]] мен сол түзудің [[жазықтық|жазықтықтағы]] тікбұрышты [[проекция|проекциясы]] арасындағы бұрышты айтады. Айқас түзулердің арасындағы бұрыш деп айқасқан түзулерге параллель жүргізілген әрі бір нүктеден шыққан екі түзудің арасындағы бұрыш түсініледі.
Денелік бұрыш деп белгілі бір [[конус|конустық]] бетпен шектелген кеңістіктің бөлігі айтылады. Денелік бұрыштың дербес жағдайы болып көпжақты бұрыш есептеледі. Екі жақты бұрышты сызықтық бұрышпен өлшейді. Сызықтық бұрыш — екі жақты бұрыштың жақтарынан қырына түсірілген перпендикулярлар арасындағы бұрышқа тең.
==Пайдаланылған әдебиет==
| |||