Уикипедия

I Александр: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
ш clean up, replaced: году → ж. using AWB
44-жол:
| Туылған кездегі есімі =
| Әкесі = [[Павел I]]
| Анасы = [[Мария Фёдоровна ]]
| Жұбайы = [[Елизавета Алексеевна]] (Луиза Баденская)
| Балалары = Мария ([[1799]]—[[1800]])<br />Елизавета ([[1806]]—[[1808]])
66-жол:
| Commons = https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Alexander_I_of_Russia?uselang=ru
}}
[[Сурет:Alexander I of Russia by G.Dawe (1826, Peterhof).jpg|thumb|left|200px| '''Александр І''' ]]
'''Александр І''' (12 (23).12.1777, [[Санкт-Петербург]] — 19.11.(01.12) 1825, [[Таганрог]]) - Ресей императоры<ref>[http://slovari.yandex.ru/dict/rges/article/rg1/rg1-0195.htm Александр I (Российский гуманитарный энциклопедический словарь)]</ref>. (1801-25), Павел І-нің үлкен ұлы<ref>[http://www.samuraev.narod.ru/biblio/r/r300rom/r300rom00.htm Россия под скипетром Романовых (1613—1913)]. Первое издание 1912 год</ref>.
 
Сарай қастандығынан қаза болған әкесінің орнына 1801 ж. 12 наурызда таққа отырды<ref name="ви">Династия Романовых: генеалогия и антропонимика / Е. В. Пчелов. — 06/07/2009 // Вопросы истории. — 2009. — № 06. — С. 76-83.</ref>. Александр І екі жүзді, өзімшіл, бірақ білімді, дипломат адам болған<ref>[http://memoirs.ru/texts/Metternich_IV80n1.htm Меттерних К. В. фон. Император Александр I. Портрет, писанный Меттернихом в 1829 годуж. // Исторический вестник, 1880. — № 1. — С. 168—180. — Сетевая версия — М. Вознесенский 2006.]</ref> . [[Капитализм]] дәуіріндегі революциялық қозғалыстың күшеюінен шошыған ол либералдық саясат жүргізген<ref>А.Н. Троицкий. «Александр I и Наполеон» (научная монография). Москва, «Высшая школа»,1994 г. с.51-52.</ref>. Ол билеген кезде [[Петр І]] тұсындағы коллегиялардың орнына министрліктер және министрлер кабинеті құрылды, Мемлекеттік кенес ұйымдастырылып, оған жоғары дәрежелі чиновгиктер тағайындалды, жоғары оқу орындары ашылды.
 
Өзі патшалық еткен кезеңнің соңғы он жылында аракчеевшілдікке дем беріп отырды. Александр І сыртқы саясатта жігерсіз болды. Оның соғыс қимылына араласуы салдарынан орыс әскері 1805 ж. [[Аустерлиц шайқасы|Аустерлиц]] түбінде француздардан жеңіліп қалды.
 
1812 ж. Отан соғысында орыс армиясы М.И.Кутузовтың басшылығымен [[Наполеон]] әскерін талқандады. 1813-14 ж. Александр І Еуропа елдерінің [[Франция]]ға қарсы коалициясын басқарды. 1814-15 ж. [[Вена конгресі]] басшыларының реакциялық Қасиетті одағын құрушылардың бірі болды.
[[Сурет: Imperial Monogram of Tsar Alexander I of Russia.svg|thumb|left|75px| Александр І-нің монограммасы ]]
Александр І тұсында [[Грузия]] (1801), [[Финляндия]] (1809), [[Бессарабия]] (1812), [[Әзірбайжан]] (1813) Ресей империясына қосылды.
 
«https://kk.wikipedia.org/wiki/I_Александр» бетінен алынған