Уикипедия

Бейімбет Жармағамбетұлы Майлин: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
ш «commons:File:Бейімбет_Майлин.jpg» деген аластатылды, бұны Ортаққордың қатысушысы Fastily жойған, себебі: No source since 25 September 2014: you may [...
6-жол:
| small_image =
| office = Бейімбет Майлы
| birth_date ={{birth date|1894|11|15}}.11.1894
| death_date = {{death date and age|1939|11|10|1894|.11|15}}.1939
| occupation = [[жазушы]]
| religion = [[Ислам]]
}}
 
'''Бейімбет Жармағамбетұлы Майлин''' (15.11.[[1894]], [[Таран ауданы]] - 10.11.[[1938]])  — қазақтың көрнекті жазушысы, қазақ әдебиетін қалыптастырушылардың бірі.

Сауатсыздықты толық жою ұранын алға тартты «''Сауаттылығы төмендерге арналған оқу кітабын''» ([[1929]]); «''Күш''» - сауаттылығы төмендерге арналған оқулықты ([[1930]]); «''Жаңаша оқы және жаз''» құралын ([[1931]]) және [[Ғабит Мүсірепов]]пен және А. СитдыковпенСитдықовпен бірге «''Сауатсыздарға арналған әліппені''» ([[1935]]-[[1936]]) жазып шығарды.<ref name=s1>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: [[Педагогика]] / О 74 Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: "ЭКО" ҒӨФ. [[2006]]. - 482 б. ISBN 9965-808-85-6</ref>
 
== Өмірбаяны ==
 
* Туып-өскен жері &nbsp;— қазіргі [[Қостанай облысыныңоблысы]]ның [[Таран ауданы]]. Бір жасқа толмай жатып әкесінен, алтыға шығарда шешесінен айрылған. Жетімдік зардабын шегіп, байларға жалданады. Алғаш ауыл молдасынан оқып сауат ашқан.
[[* 1911]]-[[1915]] жылдар аралығында [[Троицк]] қаласындағы Уәзифа медресесінде, [[Қостанай]]дағы орысша қазақша мектепте, Уфадағы Медресе Ғалияда оқып білім алған.▼
 
[[* 1916]]-[[1919]] жылдары мұғалім болады, жазу­шылықпенжазушылықпен шұ­ғылданашұғылдана бас­тай­дыбастайды. «Қа­зақҚазақ», «Ауыл» газеттері мен «[[Айқап]]», «Садақ» ( [[Садақ журналы]] ) журнал­дарынажурналдарына жа­зыпжазып тұрады.▼
▲[[1911]]-[[1915]] жылдар аралығында [[Троицк]] қаласындағы Уәзифа медресесінде, [[Қостанай]]дағы орысша қазақша мектепте, Уфадағы Медресе Ғалияда оқып білім алған.
Бейімбет Майлин ''«Еңбекшіл қа­заққақазаққа» «Еңбек туы»'' болып тұрған кезде-ақ атсалыса бастаған. Алғаш мақалала­рыменмақалаларымен қатысқан ол әдеби қызметкер, бөлім меңге­рушісімеңгерушісі, хатшысы да болған, редакторлыққа дейін өскен. Бірақ көп істемеген.▼
 
* 1920-1922 жылдары газетті жасауға алғаш шығарушылар алқасы басшылық жасап, кейін жекелеген тұлғалар келе бастаған тұста басылымға Бейімбет Майлин секілді жеті-се­гізсегіз адам жетекшілік ет­кеніеткені мәлім. Содан соң, ''«Еңбекші қазақ»'' (қазіргі «[[Егемен Қазақстан]]») газетінде қызмет істеп (1922-1923), Қостанайдағы губерниялық «Ауыл» газетінде шығарды (1925). ▼
▲[[1916]]-[[1919]] жылдары мұғалім болады, жазу­шылықпен шұ­ғылдана бас­тай­ды. «Қа­зақ», «Ауыл» газеттері мен «[[Айқап]]», «Садақ» ( [[Садақ журналы]] ) журнал­дарына жа­зып тұрады.
* 1925-1928 жылдары қайтадан «Еңбекші қазақ» газетінде қызмет істеп, Қазақтың пролетар жазушылары ассоцияциясын (ҚазАПП) ұйымдастыруға қатысты (1928-1932). Мұнан кейінгі 30-шы жылдарында «Социалистік Қазақстан» (қазіргі «Егемен Қазақстан») газетінде бөлім меңгерушісі, редактордың орынбасары, «Ауыл тілі», «Қазақ әдебиеті» басы­лымдарыныңбасылымдарының бас редак­торыредакторы болып істейді.<ref>Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5</ref>▼
▲Бейімбет Майлин ''«Еңбекшіл қа­заққа» «Еңбек туы»'' болып тұрған кезде-ақ атсалыса бастаған. Алғаш мақалала­рымен қатысқан ол әдеби қызметкер, бөлім меңге­рушісі, хатшысы да болған, редакторлыққа дейін өскен. Бірақ көп істемеген.
* 1938 жы­лыжылы жазықсыз тұтқындалып, қызыл қырғын саяси [[репрессия]]ның құрбаны болды.▼
 
▲1920-1922 жылдары газетті жасауға алғаш шығарушылар алқасы басшылық жасап, кейін жекелеген тұлғалар келе бастаған тұста басылымға Бейімбет Майлин секілді жеті-се­гіз адам жетекшілік ет­кені мәлім.Содан соң, ''«Еңбекші қазақ»'' (қазіргі «[[Егемен Қазақстан]]») газетінде қызмет істеп (1922-1923), Қостанайдағы губерниялық «Ауыл» газетінде шығарды (1925).
▲1925-1928 жылдары қайтадан «Еңбекші қазақ» газетінде қызмет істеп, Қазақтың пролетар жазушылары ассоцияциясын (ҚазАПП) ұйымдастыруға қатысты (1928-1932). Мұнан кейінгі 30-шы жылдарында «Социалистік Қазақстан» (қазіргі «Егемен Қазақстан») газетінде бөлім меңгерушісі, редактордың орынбасары, «Ауыл тілі», «Қазақ әдебиеті» басы­лымдарының бас редак­торы болып істейді.<ref>Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5</ref>
 
▲1938 жы­лы жазықсыз тұтқындалып, қызыл қырғын саяси [[репрессия]]ның құрбаны болды.
 
== Шығармалары ==
 
Бейімбет поэзия, проза, драма саласында бірдей өнімді еңбек еткен қаламгер. Ол «Садақ» қолжазба журналында ([[1913]]), «Айқап» журналында ([[1914]]), «Қазақ» газетінде ([[1915]]) жарияланған алғашқы өлеңдеріне ден қояды. Сахара жұртының мұң мұқтажын, арман аңсарын, әсіресе азаттық теңдік тақырыбын тілге тиек етеді. Бейімбеттің поэзиялық шығармаларындағы Мырқымбай типтік кейіпкер деңгейіне көтерілген жиынтық бейне. Мырқымбай бейнесі арқылы Бейімбет сол кездегі қазақ кедейлерінің болмыс бітімін, уақыт, қоғам аясындағы тіршілік тынысын суреткерлік шыншылдықпен бедерлей алған.
 
Бейімбет қазақ поэзиясында поэма жанрының өрісін ұзартып, өресін биіктетуге қомақты үлес қосқан. Оның «Байдың қызы», «Рәзия қызы», «Қашқын келіншек», «Зайкүл», «Маржан», «Өтірікке бәйге», «Хан күйеуі» «Кемпірдің ертегісі», «Бөліс», «Мырқымбай» поэмалары тақырыбының әр алуандығымен, оқиғалық тартымдылығымен, өзіндік тіл стилімен қазақ поэзиясының көрнекті үлгілерінің бірі болып табылады.
Line 41 ⟶ 39:
 
== Сілтемелер==
* [http://lit.kz/kz/books/mailin-beimbet ''Бейімбет Жармағамбетұлы Майлин шығармалары''] lit.kz сайтында
 
==Дереккөздер==
<references/>
 
{{wikifyбастама}}
 
[[Санат:Тұлғалар]]
[[Санат:Педагогика]]
 
[[Санат:15 қарашада туғандар]]
[[Санат:1894 жылы туғандар]]
[[Санат:Таран ауданында туғандар]]
[[Санат:10 қарашада қайтыс болғандар]]
[[Санат:1938 жылы қайтыс болғандар]]
[[Санат:Қазақстан жазушылары]]
[[Санат:Сталиндік репрессия құрбандары]]
 
{{Bio-stub}}
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Бейімбет_Жармағамбетұлы_Майлин» бетінен алынған