Қылмыстық құқық: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Пайдаланылған әдебиеттер → Дереккөздер, заңдық түсіндірме сөздік-анықтамалық. - Алматы → заңдық түсіндірме с using AWB |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
[[Сурет:Қылмыс.jpg|thumb|right|200px|]]
'''Қылмыстық құқық''' — [[қылмыс]]тылықты және қоғамдық қатынастар жүйесіне қауіпті іс-әрекет үшін қолданылатын жазаны айқындайтын заң нормаларының жиынтығынан тұратын [[құқық саласы]]. Сондай-ақ құқықтың тиісті саласын зерделейтін ғылым мен оқу пәні де Қылмыстық құқық болып табылады. ҚР Қылмыстық құқықының негізгі қағидаттары: заңдылық, ізгілік, жеке бастың жауаптылығы, жазадан құтылмайтыны, әділеттілік, айыптылық қағидаты. Қылмыстық құқықҚылмыстық құқық қоғамдағы конституциялық, азаматтық, еңбек, [[әкімшілік]]тік, қаржы салаларымен реттелетін қатынастарды қорғайды. Мысалы, меншік, ең алдымен, азаматтық құқық нормаларымен реттеліп, қорғалады, бірақ меншікті қылмыстық қол сұғушылықтан (ұрлық, алаяқтық, тонау, қарақшылық) қорғау Қылмыстық құқықтың міндетіне жатады.▼
'''Қылмыстық құқық''' — [[қылмыс]]тылықты және қоғамдық қатынастар жүйесіне қауіпті іс-әрекет үшін қолданылатын [[жаза]]ны айқындайтын заң нормаларының жиынтығынан тұратын [[құқық]] саласы.
▲
Қылмыстық-құқықтық нормалар тек қана тыйымдардан құралады. Осыған орай қылмыстық-құқықтық қатынастар бір жақты сипатта болады: қылмыскер жазаға тартылуға тиіс, ал [[мемлекет]] [[сот]] органдары арқылы оны жазалауға құқылы.<ref>[[Қазақстан энциклопедиясы]]</ref>
Line 7 ⟶ 10:
Қылмыстық құқық субъектілері (қылмыстық-құқықтық қатынастарға қатысушылар) — мемлекет органдары және азаматтар. Мұнда мемлекет белсенді рөл атқарады: ол қылмыстық-құқықтық санкцияларды белгілейді және қолданады. Азаматтар мен басқа да жеке тұлғалар қылмыс субъектісінің, сондай-ақ қажетті қорғаныс, аса қажетті жағдайда және қылмыстық жауаптылықты жоққа шығаратын басқа да жағдайларда әрекет ететін тұлғалар рөлін атқаруы мүмкін.
ҚР Қылмыстық құқық-ында заңды тұлға қылмыс субъектісі бола алмайды, ол қылмыстық-құқықтық қатынастарға тек жәбірленуші ретінде ғана қатысады.
Қазақстанда Қылмыстық құқықтың бірден бір көзі — 1997 ж. қабылданған ҚР [[Қылмыстық кодекс]]і. Қылмыстық жауаптылықты белгілейтін, өзгертетін немесе оның күшін жоятын басқа заңдардың бәрі ҚР Қылмыстық кодексінің мәтініне енгізілуге тиіс. Сондай-ақ ҚР Конституциясы, ҚР
==Қылмыстық құқық принциптері==
Жаңа қылмыстық [[заңнама]]да өзінің қолданысын тауып, құқықты қолдану практикасында жүзеге асуға тиіс [[Қазақстан Республикасы қылмыстық құқығы]]ның
Ең бірінші кезекте, бұл — заңдылық принципі.▼
Қылмыстық құқықтың келесі принципі [[азамат]]тардың [[заң]] мен [[сот]]тың алдындағы теңдік принципі болып табылады.▼
Қылмыстық, құқықтың барынша маңызды принципі кінәлі жауапкершілік принципі болып табылады.▼
Кінәлі жауапкершілік принципінен жеке жауапкершілік принципі тікелей пайда болады.▼
Қылмыстық құқықтың негіз салушы принциптерінің бірі сапасында әділеттілік припципі бөлініп шығады.▼
Конституциядан қылмыстық құқық. принциптерінің тағы біреуі тікелей бөлініп шығады. Бұл — [[Гуманизм|гуманизм принципі]].▼
▲* Ең бірінші кезекте, бұл — заңдылық принципі.
▲* Қылмыстық құқықтың келесі принципі [[азамат]]тардың [[заң]] мен [[сот]]тың алдындағы теңдік принципі болып табылады.
▲* Қылмыстық, құқықтың барынша маңызды принципі кінәлі жауапкершілік принципі болып табылады.
▲* Кінәлі жауапкершілік принципінен жеке жауапкершілік принципі тікелей пайда болады.
▲* Қылмыстық құқықтың негіз салушы принциптерінің бірі сапасында әділеттілік припципі бөлініп шығады.
▲
[[Гуманизм]] принципіне барынша тығыз жанасқанымен, бірақ онымен толық қамтылмайтыны қылмыстық жазалауды үнемдеу принципі.
Line 33 ⟶ 32:
{{stub:Заң}}
[[Санат:Қылмыстық құқық|*]]
| |||