Ластану: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш «Құбылыстар» деген санатты аластады (HotCat құралының көмегімен) |
|||
1-жол:
'''Ластану''' — адамға және табиғи [[экожүйе]]ге зиянды әсер ететін физикалық-химиялық және биологиялық заттардың [[қоршаған орта]]ға залал келтіруі.
Ластанудың салдарынан зиянды және улы заттардың мөлшері көбейіп, қоршаған ортаның экологиялық тепе-теңдігі бұзылады. Тіршілік ортасы мен орнына қарай: ғарыштық, атмосфералық, гидросфералық, т.б.; ерекшеліктеріне қарай:
* физикалық (''электрмагнитті, радиоактивті, сәулелі, жарықты, жылулы'')
* химиялық (''мұнай, [[ауыр металдар]] және олардың тұздары мен тотықтары'')
* биологиялық (''[[Микробтар|микробты]], [[Бактериялар|бактериялық]], [[Вирустар|вирусты]]'')
* механикалық ластану (агенттердің өз арасындағы ластану, мысалы, қоқыс) болып бөлінеді.
Ластану көздеріне қарай:
* ''өндірістік''
* ''көліктік''
* ''ауыл шаруашылық''
* ''тұрмыстық'', т.б. болып ерекшеленеді.
Қоршаған ортаның ішіндегі ең көп ластанатын [[атмосфералық ауа]], [[су]], [[топырақ]]. Ауаны негізінен: жылу электрстансалары, түсті және [[қара металлургия]] өнеркәсіптері, зауыттар, ал ауылды жерлерде ауа мен топырақты, көбінесе, [[Мал шаруашылығы|мал]] және [[Құс шаруашылығы|құс]] өсіретін шаруашылықтар, ет және сүт өндіретін кәсіпорындар, сондай-ақ, егістік жерлерге қолданылатын улы [[химикаттар]], [[пестицидтер]] және [[минералды тыңайтқыш]]тар ластайды.
Ірі қалаларда негізгі ластану көзі — [[автокөлік]]тер, себебі олар шығарған газдардың құрамында көп мөлшерде зиянды заттар (''[[көміртек]] және [[азоттың тотықтары]], [[көмірсутектер]], қорғасынның токсиндік байланыстары, [[канцерогенді зат]]тар, т.б.'') кездеседі. Мысалы, бір жеңіл автокөлік ауаға сағатына шамамен 6 — 10 м2 улы [[газ]] бөліп шығарады. Қоршаған ортаның ластану дәрежесі әр түрлі қалыптар (стандарттармен) мен нормативті көрсеткіштер арқылы бақыланады.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Экология және табиғат қорғау / Жалпы редакциясын басқарған – А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5</ref>
== Тағы қараңыз ==
* [[Қоршаған ортаның ластануы]]
== Дереккөздер==
<references/>
{{
{{Суретсіз мақала}}
[[Санат:Ластану]]
| |||