Ертіс: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
39-жол:
Арнасы бастау жағында, негізінен, қар, мұз суымен, орта және төменгі ағыстарында қар, жаңбыр және жер асты суымен толығады. Алабы Алтай тауларының оңтүстік-батысын, [[Тарбағатай тауы|Тарбағатай]]дың солтүстік-батыс баурайын, [[Сарыарқа (Солтүстік Қазақ жазығы)|Сарыарқа]]ның солтүстік-шығысын, [[Ресей]] жерінде [[Батыс Сібір жазығы]] мен Шығыс Орал етегін қамтиды.
Қазақ жерінде Ертіс ағынын [[Қатын жотасы|Қатын]], [[Қалба жотасы|Қалба]], [[Нарын жотасы|Нарын]], [[Тарбағатай жотасы|Тарбағатай]] және [[Сауыр жоталары|Сауыр]] жоталарынан, Құлынды даласынан жинайды. Көп жерінде тау сілемдерін тіле терең [[шатқал]]дар қалыптасқан. Бұл тұста жағаларының биіктігі 500 м-ге жетеді. Құлынды даласында өзеннің арнасы кеңейіп, жайылмасы пайда болады. Таулық аңғары (250 м биіктікке дейін) қылқан жапырақты орманды, оң жағы көбіне қарағайлы шабындықты келеді, осы тұстағы арнасының ені 100 – 150 м, [[Омбы]] қаласы тұсында 6 – 8 км, [[Тобыл (
Ертісті бойлай кеме қатынасы бар (3600 км- ге жуық). Басты кемежайлары: [[Өскемен]], [[Семей]], [[Павлодар]], Омбы, Тобыл, Ханты-Мансийск. [[1953 жыл]]ы Ертісте [[Өскемен су электр станциясы]] (''СЭС'') салынған. Ертіс каскадындағы 3-саты [[Шүлбі бөгені|Шүлбі СЭС-і бөгеті]]нің құрылысы басталды. Ертіс алабының су энергетикалық ресурстарын игеру жылына 30 млрд. кв/сағ-қа дейін электр энергиясын бере алады. Ертістің суы [[Орталық Қазақстан]]ды сумен қамтамасыз етуге және суландыруға арналған [[Ертіс-Қарағанды каналы]]н қоректендіруге (75 м<sup>3</sup>/с су алынады) пайдаланылады. Ертіс [[сүйрік]], [[сылан]], [[бекіре]], [[шортан]], [[Алабұға (балық)|алабұға]], елең және т.б. балықтарға бай. [[Сазан]], [[Табан балық|табан]], [[көксерке]] және байкал омулі жерсіндірілген.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – [[Алматы]], Мектеп, 2002.</ref>
| |||