Залал: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Алматы: Жеті жарғы → Алматы: «Жеті жарғы» баспасы, 2008. ISBN → 2008 жыл. ISBN using AWB |
|||
1-жол:
▲* [[құқық]]та – [[азаматтық құқық]] бойынша бір жеке не [[заңды тұлға]]ға екінші бір жеке не заңды тұлғаның құқыққа қарсы әрекетімен келтірген ақшалай зияны.
Залал келтіру сипатына қарай бірнеше түрге бөлінеді:
:* нақты Залал, яки құқығы бұзылған тұлға бұзылған құқығын қалпына келтіру үшін жұмсаған немесе жұмсауға тиіс шығын, оның мүлкінен айрылуы немесе [[мүлкінің бүлінуі]];
:* пайдадан қағылу, яки [[азамат]]тық айналымның кәдуілгі жағдайында жеке не заңды тұлғаның алуы мүмкін, бірақ өзінің құқығы бұзылуы салдарынан алынбай қалған табысы.
Line 12 ⟶ 9:
[[Мемлекеттік билік]] органдырының, өзге мемлекет органның немесе жергілікті өзін-өзі басқару органының заңнамаға сай келмейтін [[акт]] шығаруы салдарынан, сондай-ақ, осы органдардың лауазымды адамдарының әрекетімен (әрекетсіздігімен) азаматқа немесе заңды тұлғаға келтірілген Залалдарды мемлекет немесе жергілікті мемлекет.
Органдар өтеуге тиіс;
* [[Экономика]]да – шығын мен шығасының табыстан (пайдадан) асып түсуі, [[кәсіпорын]]ға не жеке тұлғаға олардың өздеріне қатысы бар немесе қатысы жоқ себептермен келтірілген зиян.
Әдетте, үнемдеу тәртібінің, шарттық міндеттемелердің бұзылуынан, шаруашылықтық қызметтердегі кемшіліктерден, басқа да себептерден туындайды. Залал өндірістік-шаруашылық қызметтің ақырғы қаржы нәтижелері ретіндегі [[бухгалтерлік баланс]] бойынша және жекелеген [[операциялар]] мен жұмыс телімдері бойынша айқындалады.
'''Залалдың бір бөлігі''' – [[айыппұл]]дар, [[өсімпұл]]дар, [[
'''Олардың кейбіреулері''' – [[қоршаған орта]]ны қорғау талаптарын сақтамағаны, табиғат ресурстарын белгіленген лимиттен тыс пайдаланғаны, пайданы жасырғаны үшін салынған айыппұлдар, [[бюджет]]ке төленуге тиіс басқа да айыппұлдар мен [[санкция]]лар кәсіпорынның қарамағында қалған пайда есебінен өтеледі.
Line 26 ⟶ 20:
Мұндай қағида нарықтық экономикасы дамыған елдерде, атап айтқанда, [[Америка]] мен [[Ұлыбритания]]да қолданылады; ал [[Германия]]да, мысалы, келісімшарт қасақана бұзылса, ықтимал болжалды Залалдың қандай мөлшерде болатынына қарамастан, барлық нақты Залалдың міндетті түрде өтелуі талап етіледі. Қазақстанда да осы соңғы үлгі қолданылады.<ref>[["Қазақ Энциклопедиясы"]], 4 том 3 бөлім</ref><ref>Орысша-қазақша заңдық түсіндірме сөздік-анықтамалық. — Алматы: «Жеті жарғы» баспасы, 2008 жыл. ISBN 9965-11-274-6</ref>
==Дереккөздер==
<references/>
| |||