Бағдат: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Бағдатты 762 жылы Мадинат ас-Салам (Бейбіт қала) деген атпен халиф Мансұр салдырып, Аббас әулеті халифатының астанасына айналдырады. Бұрын оның орнында шағын елді мекен болған. 9-ғасырда қала [[қолөнер]] кәсібі мен сауда-саттықтың, ортағасырлық араб мәдениетінің ірі орталығына айналған. Бағдат арқылы [[Үндістан]]нан, Арабиядан, [[Еуропа]] елдерінен тауарлар тасылды. Аббас әулетінің халифаты ыдырағаннан кейін өзінің саяси маңызын жоғалтқанымен, күллі шығыс жұрты табынған [[ғылым]] орталық болып қала берді. 13-ғасырда Бағдатта 30-дан астам [[кітапхана]] болған. 945 жылы [[Буида әулеті]]нің, 1055 жылы [[Салжұқ әулеті]]нің қол астына өткен. 1258 жылы Бағдатты [[Шыңғыс хан]] әулеті басып алып, қаланы қиратып, тонады. 14 ғасырдың соңы мен 15-ғасырдың басында [[Әмір Темір]] бұл қаланы екі рет жаулап алды. 16—17 ғасырларда Бағдат біресе түріктердің, біресе парсылардың билігіне өтіп отырды. 1638 — 1917 жылы қала [[Осман Сұлтандығы]]ның құрамында болды. 1917 жылы ағылшын әскерлері басып алды. 1920 жылдан Британияның мандатымен басқарылатын территорияның әкімш. орталығы, 1921-1958 жылы [[Ирак]] әмірлігінің астанасы. Отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық қозғалыстың (1948, 1949, 1952, 1954 жылғы ірі көтерілістердің) ошағы болды. 1958 жылдан [[Ирак Республикасы]]ның астанасы.<br />

Бағдатта әлемге белгілі сәулет ескерткіштері: Аббас әулетінің сарайы (12-ғасырдың соңы — 13 ғасырдың басы), Зүбайда кесенесі (13 ғасырдың басы), [[Сұқ әл-Ғазал мұнарасы]] (1279), [[Маржан хан]]ның керуен сарайы (1358/59), [[Мұса әл-Қадам]]ның “Алтын мешіт” кесенесі (1515) және т.б. жақсы сақталған. Сондай-ақ мұнда университет, Ғылым Академиясы, 6 музей, [[кітапхана]] ғимараты бар. Ежелгі [[Қазақ]] топырағынан шығып, бүкіл түркі жұртының мақтанышына айналған ойшыл ғалымдар — Әбу Наср әл-Фараби (870—950), Әлам әд-Дин әл-Жауһари (шамамен 1008 ж.ө.), Бурһан әд-Дин Ахмад әл-Фараби (шамамен 1174 ж.ө.), [[Махмұт Қашқари]] (11 ғасыр), Әбу Абдаллаһ әл-Баласағұни (1040/50 —1112), Абд әл-Ғафур әл-Кердери (шамамен 1166 ж.ө.) және т.б. білімдерін толықтыру үшін Бағдатқа барып, дәріс алған, [[ғылым]] еңбектер жазған.<ref>Страны мира, М., 1997.</ref><ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедияэнциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, I том</ref><ref>Отырар. Энциклопедия. – Алматы.«Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2</ref>