Бесқонақ: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш «Қазақстан табиғаты» деген санатты аластады (HotCat қолданып)
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
Нақты'''Бесқонақ''' астрон— байырғы қазақ күнтізбесінде қолданылып келген, жыл айларынан тыс алынатын бес күн. Нақты [[астрономиялық жыл|астрономиялық жылдың]] ұзақтығы бүтін күн санымен өрнектелмейді. Ол жуық түрде 365,24 тәулік (яғни 365 күн 6 сағ.сағат) деп есептеледі. [[Тәулік]]тіңТәуліктің ширегін жыл сайын күнтізбеге енгізіп отыру қолайсыз. Сондықтан қазіргі қолданылып жүрген [[Григорий күнтізбесі|Григорий күнтізбесінде]] бұл ширектерден 4 жылда 1 күн құралатындығы ескеріліп, әрбір 4 жылдың алдыңғы үшеуі 365 күннен, төртіншісі 366 күн болып алынған. Ал әрқайсысы 30 күндік 12 [[ай]]данайдан тұратын қазақ күнтізбесінде 360 күн болды. [[Жыл]] толық болу үшін оған 5 (кібісе жылдары 6) күн қосу керек. [[Апта]]ғаАптаға толмайтын осы 5 күнді қазақ халқы «Б.»“Бесқонақ” деп атаған. Айлардан тыс алынатын мұндай күндер басқа халықтарда да болған. Мыс.Мысалы, б.з.б. 4-мыңжылдықта [[Мысыр|Мысырда]] 360 күннен кейін қосылатын 5 күнді құдайлар атымен (Осирис, Гор, Сет, Исида және Нефтида) атаған. Ежелгі [[Парсылар|парсы]] күнтізбесінде қосалқы 5 күн «фәнджи»''“фәнджи”'' немесе «андаргах»''“андаргах”'' («ұрланып“ұрланып кіретін»кіретін” не «кетікті“кетікті толтыратын»толтыратын”) деп аталған. Фәнджи парсылардың 8- және 9-айының аралығына қойылған. Ежелгі [[соғда]] мен [[Хорезм]] күнтізбелерінде де қосалқы күндер болған. Байырғы қазақ күнтізбесінде «Б.»“Бесқонақ” үнемі жыл аяғына қосылып отырған. Қазіргі күнтізбе бойынша «Б.»“Бесқонақ” жыл сайын 17 [[наурыз]]даннаурыздан (кібісе жылдары 16 наурыздан) 21 наурызға дейінгі аралыққа келіп отырады. [[Санат:«]] <ref name=”source1”> “Қазақ Энциклопедиясы”, II-том </ref>
'''Бесқонақ''' — байырғы [[қазақ]] [[күнтізбе]]сінде қолданылып келген, жыл айларынан тыс алынатын бес күн.
 
Атауы [[Наурыз мейрамы]] алдынан 5 күн бойы қонақтыққа шығу дәстүрінен шыққан.
 
Қазіргі санмен [[наурыз 17]] — [[наурыз 21]].
==Пайдаланылған әдебиет</span>==
Нақты астрон. жылдың ұзақтығы бүтін күн санымен өрнектелмейді. Ол жуық түрде 365,24 тәулік (яғни 365 күн 6 сағ.) деп есептеледі. [[Тәулік]]тің ширегін жыл сайын күнтізбеге енгізіп отыру қолайсыз. Сондықтан қазіргі қолданылып жүрген Григорий күнтізбесінде бұл ширектерден 4 жылда 1 күн құралатындығы ескеріліп, әрбір 4 жылдың алдыңғы үшеуі 365 күннен, төртіншісі 366 күн болып алынған. Ал әрқайсысы 30 күндік 12 [[ай]]дан тұратын қазақ күнтізбесінде 360 күн болды. [[Жыл]] толық болу үшін оған 5 (кібісе жылдары 6) күн қосу керек. [[Апта]]ға толмайтын осы 5 күнді қазақ халқы «Б.» деп атаған. Айлардан тыс алынатын мұндай күндер басқа халықтарда да болған. Мыс., б.з.б. 4-мыңжылдықта Мысырда 360 күннен кейін қосылатын 5 күнді құдайлар атымен (Осирис, Гор, Сет, Исида және Нефтида) атаған. Ежелгі [[Парсылар|парсы]] күнтізбесінде қосалқы 5 күн «фәнджи» немесе «андаргах» («ұрланып кіретін» не «кетікті толтыратын») деп аталған. Фәнджи парсылардың 8- және 9-айының аралығына қойылған. Ежелгі соғда мен Хорезм күнтізбелерінде де қосалқы күндер болған. Байырғы қазақ күнтізбесінде «Б.» үнемі жыл аяғына қосылып отырған. Қазіргі күнтізбе бойынша «Б.» жыл сайын 17 [[наурыз]]дан (кібісе жылдары 16 наурыздан) 21 наурызға дейінгі аралыққа келіп отырады. [[Санат:«]]
<references/>
 
{{stub}}
 
{{wikify}}
 
 
 
 
 
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Бесқонақ» бетінен алынған