|
|image_caption = ''Calenduleae sp.''
|regnum = [[Өсімдіктер]]
|divisio = [[AngiospermsГүлді өсімдіктер]]
|classis = [[EudicotsҚос жарнақтылар]]
|ordounranked_ordo = [[Asterids]]
|ordo = [[Asterales]]
|familia = [[Астралылар тұқымдасы|Asteraceae]]
|subfamilia = [[Asteroideae]]
|tribus = '''[[Calenduleae''']]
|tribus_authority = [[Henri Cassini|Cassini]]
*|genus = '' [['''Calendula ]]''''' ▼|subdivision_ranks = [[Genus|Genera]]<ref>[http://books.google.it/books?id=VhUZnM8S47IC&printsec=frontcover#v=onepage&q=Calenduleae&f=false Calenduleae] in: Kadereit J.W. & Jeffrey C.,''The Families and Genera of Vascular Plants, Volume VIII''. Asterales, Berlin, Heidelberg, Springer-Verlag, 2007</ref>
|genus_authority = [[Carl Linnaeus|L.]]
|subdivision =
|subdivision_ranks = түрлері
|subdivision = 15–20 түрі белгілі
* ''[[Chrysanthemoides]]''
* ''[[Dimorphotheca]]''
* ''[[Garuleum]]''
* ''[[Gibbaria]]''
* ''[[Inuloides]]''
* ''[[Monoculus]]''
* ''[[Nephrotheca]]''
* ''[[Norlindhia]]''
* ''[[Oligocarpus]]''
* ''[[Osteospermum]]''
* ''[[Tripteris]]''
[[File:Souci Calendula officinalis.jpg|thumb| alt=A.| Қырмызыгүл]]
'''Қырмызыгүл''' ({{lang-la|CaléndulaCalendula}}) —– [[күрделігүлділерастралылар тұқымдасы|астралылар]] тұқымдасына жататын жартылай [[бұта]], бір жылдық, кейде көп жылдық шөптесін [[өсімдік]]. Биіктігі 50 см-дей. Сабағы бұтақтанып өседі. Жапырақтары ұзынша қондырма, [[қандауыр]] пішіндес, жиектері тегіс. Гүл шоғы ұзын гүл сидамына орналасқан себетгүл, оның шетін 1 — 2 қатар жапырақ қоршап тұрады. Гүлі көбіне сары, сарғыш түсті, сондай-ақ қос жынысты, хош иісті. Тұқымы таға пішінді. [[Мамыр]] айының аяқ шенінен бастап, суық түскенге дейін гүлдейді. Жемісі — дәнек. Қазақстанның барлық аймағында егілетін 1 ғана түрі бар, ол — дәрілік қырмызыгүл (С. offіcіnalіs). Оның құрамында календен атты ащы зат, [[шайыр]], әр түрлі [[қышқыл]]дар, шырышты заттар және [[каротиноид]]тар, [[алкалоид]]тар, [[эфир майы]] бар. қырмызыгүлдің дәрілік қасиеті ежелгі Грекияда белгілі болған. Халықтық медицинада қырмызыгүл жара, безеу, шиқан, ұшық және көз ауруларын емдеуге қолданылады. Себеті тамаққа пайдаланылады. Саябақтар мен гүлзарларда әсемдік үшін қолдан егіледі.
<ref name="source1">[[Қазақстан Энциклопедиясы]]</ref>
| 