Нельсон Мандела: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
ш clean up, replaced: туылған → туған using AWB
1-жол:
[[http://anyzadam.kz]][[Сурет:Nelson Mandela-2008 (edit).jpg|thumb|150px|Нельсон Мандела]]
 
'''Нельсон Ролилахла Мандела''', {{lang-xh|Nelson Rolihlahla Mandela}}, ([[18 шілде]] [[1918 жыл|1918]], Куну, [[Умтата]]ға жақын<ref>{{cite web|url=http://ria.ru/spravka/20130608/926894538.html|title=Биография Нельсона Манделы|publisher=''[[РИА Новости]]''|date=2013-06-08|lang=ru|archiveurl=http://www.webcitation.org/6HGQHf4vy|archivedate=2013-06-10}}</ref> — [[5 желтоқсан]] [[2013 жыл|2013]], [[Йоханнесбург]]<ref>[http://lenta.ru/news/2013/12/06/mandela/ Умер Нельсон Мандела], lenta.ru {{проверено|6|12|2013}}</ref><ref>{{cite news|url=http://ria.ru/world/20131206/982277760.html|title=Экс-президент ЮАР Нельсон Мандела скончался в возрасте 95 лет|date=06.12.2013|publisher=РИА Новости|accessdate=2013-12-05}}</ref>) — [[Оңтүстік Африка Республикасы]]ның 8-ші және тұңғыш қара нәсілді президенті ([[1994 жыл]]дың [[10 мамыр]]ынан [[1999 жыл]]дың [[14 маусым]]ына дейін). [[Апартеид]] кезінде адам құқықтары үшін күрескен белсенділердің ең танымалы. Саяси тұтқын ретінде 27 жыл 6 ай 6 күн ([[1962 жыл]]дың [[5 тамыз]]ынан [[1990 жыл]]дың [[11 ақпан]]ына дейін) абақтыда отырып шыққан. <ref> Гиннес рекордтар кітабы 2013 </ref>. Сонымен қатар, ол [[1993 жыл]]ғы [[Бейбітшілік саласындағы Нобель сыйлығы]]ның иегері болып табылады.
 
== Өмірбаяны ==
Коса ру көсемінің ұлы Мандела Уитвотерсренд университетінде заңды оқиды, [[1944 жыл]]ы Африка Ұлтық Конгресінің (АҰК) құрамына енді. [[Шарпевил]]дегі (1960) шеруде болған ату жазасынан кейін «күштемеу» саясатынан бас тартып, АҰК-нің «Ұлт найзасы» жауынгерлік қанатының негізін қалауға көмектесті.
 
[[1962 жыл]]ы қамауға алынып, өмір бойы абақтыда отыру жазасына тартылған. Оңтүстік Африкадағы қара нәсілділердің арасында үлкен қолдауға ие болып, халықаралық мәнге ие қайраткерге айналды.
 
[[1990 жыл]]ы президент Ф.Вде Клерк босатып алғаннан ейін 1991 жылы АҰК президенті О.Тамбоның орнына келді.
 
[[1993 жыл]]ы Мандела мен де Клерк Апартеидті жоюға, нәсілдік емес демократияға ауысуды орындауға ұмтылғаны үшін Нобель сыйлығына ие болды.
21-жол:
Нельсон Мандела 18 шілде 1918 жылы Мфезода,Умтатадан алыс орналасқан шағын ауылда дүниеге келген.Оның отбасы тембу әулетіне жатады.Оның арғы атасы Тембу басшысы болған.
Нельсонның әкесі,Гадла Генри Мандела Мфезо ауылының басшысы болды,дегенмен ол өзінің отбасымен бірге Цгунуға жер аударылады.
Манделаның әкесінде 13 бала туған 4 әйел болды. Мандела Нонгапи Носекени деген 3 әйелінен туылғантуған. Азан шақырып қойған есімі-Холилала. Холилала Мандела отбасындағы мектепке барған ең бірінші адам болды. Сол жерде мұғалімі оған “Нельсон” деген ағылшын есімін береді. Манделаның есінен қалғаны,”Сол күні менің мектептегі алғаш күнім еді.Менің ұстазым Мдингане ханым барлық оқушыға жаңа ат беріп шықты.Мен әлі күнге дейін неге Нельсон деп қойғанын білмеймин.”
Тоғыз жасына келгенде Мандела туберкулезге ұшыраған әкесінен айырылады,ал оның қамқоршысы регент Джонгинтаба болады.Жас кезінде әдістемелік бастапқы мектепке барып тұрды.Кларкбери институт-интернатын бітіріп,орта білім сертификатын алады.Жасырын ұйымдағы орынға әкесінің мұрагері ретінде 1937 жылы Мандела Форт-Бофортқа көшеді.
1939 жылы Форт-Хэр университетіне түскеннен кейін гумманитарлық ғылымдар бакалаврына оқиды.Унирвеситетте ол өзінің өмірлік досы Оливер Тамбомен танысты. Белгілі себептермен Форт-Хэрден кетеді.