Есеней Естемесұлы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Automated import of articles |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
'''Есеней Естемесұлы''' (1798, Солтүстік Қазақстан облысы Жамбыл ауд. — 1870/71, сонда) — аға сұлтан, би. [[Орта жүз]] құрамындағы [[керей]] тайпасынан шыққан. Жастайынан ел ісіне араласып, [[шешен|шешендігімен]], әділдігімен көзге түскен Есенейді [[Батыс Сібір губернаторлығы|Батыс Сібір губернаторлығының]] басқармасы керей-сыбан ауылдарының биі, старшина етіп тағайындайды. Есеней 1832 ж. 10 желтоқсанда керей болысының старшындары [[Т.Барлыбаев]] және [[Қ.Мамашевтармен]] бірге Батыс Сібір губернаторлығының басқармасына арызхат жолдайды. Бұл хатта шептік казак-орыстардың керей болысы қазақтарына жасаған қысымшылығы халықтың наразылығын туғызып отырғаны айтылып, мұндай істерге тыйым салынуын және қазақтарға қалааралық базарлар мен жәрмеңкелерде еркін сауда-саттық жүргізуге рұқсат беруін талап етті. 1834 жылы Аманқарағай дуанына қазы болып сайланған Есеней, көп ұзамай “тынышсыз мінезі” үшін бұл қызметінен босатылды (1836). 1842 ж. 18 тамызда ол керей-сыбан болысына болыс болып сайланып, 10 жылға жуық уақыт қызмет атқарады. 1852 ж. шілдеде Есеней [[Құсмұрын]] дуанының аға сұлтаны болып сайланып, 3 жылдың орнына 7 жыл қызмет етеді. 1859 ж. 12 мамырда Құсмұрын дуаны таратылып, [[Атбасар]] дуанының құрылуына байланысты Есеней Сібір қазақтары облысы басқармасының кеңесшісі болып тағайындалды. Есеней өмірінің соңғы жылдары селкілдек ауруына ұшырап, сол аурудан қайтыс болады. Есенейдің әйелі өлпан — [[Ғ. Мүсіреповтің]] [[“Ұлпан”]] романының басты кейіпкері. Есеней мен Ұлпанның бейіті Солтүстік Қазақстан облысы Жамбыл ауданы [[Жаңажол]] аулынан солтүстікке қарай 4 шақырым жердегі Бай ауылы аталатын Есенейдің өз қыстауында.
==Сілтемелер==
Қазақ энциклопедиясы III том 12 тарау
{{stub}}
{{wikify}}
[[Санат: Тұлға]]
[[Қатысушы:Alimas|Alimas]] 14:05, 2011 ж. маусымның 14 (ALMT)
| |||