|
}}
[[Сурет:Cyprinus carpio GLERL 1.jpg|thumb|right|250px|Сазан]]
'''Саза́нСазан''' <ref>«Маңғыстау» энциклопедиясына, Компьютерлік-баспа орталығы, 2007</ref> - ([[латын тілі|латынша]] Cyprinus carpio) – тұқы тұқымдасына жататын балық. Саза́нныңСазанның қабыршағы ірі, аузының екі езуінде мұртшалары бар, [[жұтқыншақ]] тісі жақсы дамыған. [[Қазақстан]]да 2 түр тармағы: [[Еуропа]] cаза́ныcазаны (Саза́нСазан Cyprinus carpіo) және [[Арал]] саза́нысазаны (Саза́нСазан Cyprinus aralensіs) бар. Біріншісі – ''Жайық, Жем, Еділ өзендерінде, Шалқар мен Каспий теңіздерінің'' құяр жеріндегі өзендерде; ал екіншісі ''Арал теңізі, Сырдария, Сарысу, Шу өзендерінің'' бойында тараған. Ересектерінің ұзындығы 40 – 45 (кейде 100) см-дей, салмағы 2,5 (ірілері 20) кг-дай болады. Жыныстық жағынан 3 – 5 жасында жетіледі. Уылдырығын (аналығының көлеміне қарай, ірілері – 1,5 млн-дай) 2 – 3 бөліп, тереңдігі 1,5 – 2 м-дегі өсімдіктерге, көбінесе тереңдігі 0,5 м-дегі жайылма судағы шөп үстіне шашады. Уылдырығы су температурасы – 16 – 22°С, тұздылығы 9,6% болса жақсы жетіледі. Саза́ндарСазандар қорек талғамайды. Шабағы алғашында зоопланктон және майда балдырлармен, кейін әр түрлі жәндіктермен қоректенеді. Соңғы жылдары өзен-көл, бөген суының тартылуына байланысты саза́нсазан саны күрт азайып кетті және тіршілік ортасы мен қорек құрамының нашарлауына байланысты саза́ндардыңсазандардың дене тұрқы да кішірейіп кетті. Мысалы, қазіргі кезде ергежейлі саза́ндысазанды (ұзындығы 15 см, салмағы 70 г) кездестіруге болады. Саза́нныңСазанның еті дәмді, етінің майлылығы 4,1%, белогы 16,5%; кәсіптік маңызы өте үлкен.<ref>«Қазақстан» ұлттық энциклопедиясы (10 томдық), Алматы, 1998 – 2007</ref><ref>Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9</ref>
== Қоректенуі ==
|
