Қарлұқтар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Қарлұқтар''' – көне түркі тайпасы. Ол үш рудан [[бұлақ]], [[чигиль]] (басқаша атауы – себек) және ташлық] құралған. Қарлұқтар телелердің бір тайпасы делінеді.

7 ғасырдың орта шенінде Қарлұқтар [[Емел]] алқабына және [[Сайрам-нор]] көліне қарай ойысты. Осы арада Қарлұқтардың бұлақ, чигиль, ташлық руларынан құралған тайпалық бірлестігі қалыптасты. 8 ғасырда [[Түрік қағандығы]] ыдырағаннан кейін, Қарлұқтар күшейе бастады. Көшпелі жағдайда мал өсіріп, аң аулады, бірте-бірте отырықшы егіншілікке көшті. Қарлұқтар Орта Азиядан [[Қытай]]ға дейінгі керуен жолын, [[Талас өзені]]нен [[Тарым]] өзеніне дейінгі жерлерді, [[Ыстықкөл]]дің оңтүстікін мекендеді. 757 – 766 жыдары Түркештер мемлекетінің жерін түгел дерлік өзіне бағындырды. Қарлұқтар шонжарлары Жетісуда билік құрды. Осы кезде қарлұқтар билеушілері өздерін жабғу деп атады. Бұл 800 және одан кейінгі жылдардағы (10 ғасырдағы «[[Худуд әд-Алам]]») еңбектерде айтылады. Онда Қарлұқтардың жабғуларымен қатар түрік билеушілері – қағандардың болғаны сөз болады. Жабғу қрлұқтар астанасын Шу өз-нің бойындағы [[Суяб]] қаласысына көшірген. Бертін келе олардың астанасы Іле өз-нің бойындағы Қойлық қаласысына ауыстырылды. 861 жылы Қашқарияны басып алды. 10 ғасырда Қарахан әулеті билеген мемлекеттің құрамына кірді. Қарлұқтар 960 жылы мұсылман дінін қабылдады.[[File:Қарлұқтар.png|thumb|400px]]
== Қарлұқ тайпалары конфедерациясының құрамы ==
'''Қарлұқ тайпалары конфедерациясының құрамы''' — қарлұқтайпаларының топтасып, саяси бірлестігінің қалыптасуы[[Жетісу]]да болғанын айқын дәлелдейді. [[Қарлұқ]]тардың алғашқы үш рулы ұйытқысына, Жетісу мен [[Оңтүстік Қазақстан]]ның [[этника]]лық [[субстрат]]ы кірген болуы керек.
Line 28 ⟶ 30:
Оңтүстігінде және оңтүстік-шығысында қарлұқтар Тибетпен және тоғыз-ғұздармен (ұйғырлармен) шектесіп жатты. Қарлұқтар иеліктерінің Ти-бетке жақындығы «Худуд әл-алам» анонимінің қолжазбасында да атап өтілген. Тегінде,[[Памир]]дің оңтүстік-шығыс жағындағы таулы аймақтар мен Шығыс Түркістан аймағы ([[Жаркент]], [[Хотан]]) [[Тибет]]делініп отырса керек. Қарлұқтар мен ұйғырлар (тоғыз-ғұздар) арасындағы шекараға келетін болсақ, ол Шершен, Тарым және ішінара [[Ақсу]] өзендерінің бойымен өткен.<ref>«Қазақстан тарихы» (көне заманнан бүгінге дейін). Бес томдық. 1-том. — Алматы: Атамұра, 2010.—59 ISBN 978-601-282-026-3</ref>
== Тағы қараңыз ==
 
* [[Қарлұқ қағанаты]]
 
Line 34 ⟶ 35:
<references/>
 
==Дереккөздер==
“Тараз энциклопедиясы”
 
{{wikify}}
{{Суретсіз мақала}}
 
[[Санат:Қазақстан тарихы]]
[[Санат:Қарлұқ қағанаты]]
[[Санат:Түркі халықтары]]
[[Санат:Өзбекстан тарихы]]
 
[[Санат:Азияның жойылып кеткен халықтары]]
 
[[Санат:Көшпенділер]]
{{stub}}
[[Санат:Қырғызстан тарихы]]
[[Санат:Түркі тайпалары]]
[[Санат:Өзбек тайпалары]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Қарлұқтар» бетінен алынған