Қызылша (өсімдік): Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
шӨңдеу түйіні жоқ Тег: VisualEditor Mobile edit Mobile web edit |
||
17-жол:
== Өсімдік туралы ==
"'Қызылша"' ([[Латын тілі|лат.]] ''Béta'')– Амаранттар туысына жататын [[біржылдық]], [[екіжылдық]] немесе [[көпжылдық]] өсімдік. Қызылшаның ең танымал түрлері: [[кәдімгі қызылша]], [[қант қызылшасы]] және [[мал азық қызылшасы]]. Антарктидадан басқа барлық құрлықтарда кездеседі.
Қызылшаның барлық мәдени түрі шығыс Үндістанда өсетін табиғи қызылша түрінен алынған. Қызылшаның тағам ретінде ең алғаш [[Жерорта]] теңізі маңындағы елдерде қолданылғандығы белгілі. Бірақ ежелгі заманда тағамға қызылшаның жапырағы ғана пайдаланылған, ал тамыры дәрілік мақсатта қолданылған. Ежелгі гректер [[Аполлон]] құдайының құрметіне қызылшаны сый еткен. Мал азығы қызылшасы XVI ғасырда Германияда шығарылған. Оның толық сапалы түрі XVI-XVII ғасырларда алынса, XVIII ғасырда бұл қызылшаның түрі бүкіл Еуропаға тез тарады. Басқа қызылшалардан түрі жағынан айырмашылығы аз болғанымен, оның тамыры жақсы жетілген.
Селекционерлердің 1747 жылы бастаған жұмысының нәтижесінде қант қызылшасы пайда болды. Сол кездегі қамыстан алынатын қанттың қызылша құрамында да бар екендігі анықталған. Ол кезде қызылша құрамынан 1,3 % [[қант]] алынса, қазіргі уақытта бұл көрсеткіш 20 % дан асады. Бүгінгі күні қант қызылшасы қант шығару бойынша қант қамысынан кейінгі 2-орынды иеленіп отыр.
| |||