Қазақстанның жер бедері: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

* '''Ұсақ шоқылы [[Сарыарқа]] өз алдына жеке геоморфологилық облыс.''' Ең биік жері – Қызыларай тауындағы [[Ақсораң шыңы]] (1565 м). Таулық жер бедеріне осындағы [[Көкшетау]], [[Баянауыл]], [[Ұлытау]], Қарқаралы таулары және Шыңғыстау жотасы жатады. [[Сарыарқа]]ның оңт.-батысы оқшауланған аласа таулы, қырқалы келген кең аумақты шөлді Бетпақдала үстірті орналасқан. Бат. Қазақстандағы Мұғалжар тауы Орал тау жүйесінің тікелей жалғасы саналады және оңт-нде біртіндеп жекелеген қырқалар мен шоқыларға бөлініп кетеді. [[Маңғыстау]] таулары аралары ойыстармен бөліне қатар жатқан 3 жотадан тұрады. Ең биік жері [[Қаратау жотасы]]нда – 556 м. Көршілес Үстірт өңірі Маңғыстаудан Қарынжарық ойысымен бөлінген, шығысында Арал т-не дейінгі өңірді қамтиды. Ендік және бойлық бағытта 800 км-дей кең аймақтағы Маңғыстау түбегі мен жазық Үстірт ағын судың тым тапшылығына байланысты нағыз шөлге айналған. Каспий маңы ойпаты теңіздің солт-ндегі Жалпы Сыртқа дейінгі ені 500 км-ден астам кең өңірді алып жатыр. Ойпат жер бедеріне құм төбелер, шағын көл қазаншұңқырлары, саздақты тегіс шағын жазықтар және бор шөгінділері толған күмбез тәрізді қыраттар бір-бірімен алмасып отырады. Негізінен жазық келген [[Тұран ойпаты]]ның тек солт. бөлігі ғана Қазақстанға енген. [[Балқаш]] – [[Алакөл ойысы]] құмды (Тауқұм, Сарыесікатырау, [[Мойынқұм]], т.б.) шөл боп келеді. Сонымен қатар, бұл өңірде саздақты жазықтар да кеңінен таралған. Шу өз-нен оңт. жақтағы өңірді Мойынқұм алып жатыр. Бат. Сібір жазығының оңт. етегі Қазақстанның солт-нде Сарыарқаға ұштасады (Солт. Қазақстан жазығы). Жазықтың Қазақстан жеріндегі орташа биікт. 150 – 200 м және [[Ертіс]] жазығы мен Есіл жазығынан тұрады.<ref name="source1">"Қазақ энциклопедиясы",5 том</ref>.

== Пайдаланылған әдебиеттер </span>==