III Мехмет: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
4-жол:
| Шынайы есімі = محمد ثالث<br />Мүміндер әмірі<br />Екі киелі қаланың қызметкері
| Суреті = Mehmed III.jpg
| Титулы = [[Османлы Мемлекетініңсұлтандарының тізімі|Османлы мемлекетінің 13-ші сұлтаны]]<br />[[Халифтер тізімі|Ислам халифатының 78-ші халифі]]
| Ту = Ottoman Flag.svg
| Басқарған кезеңі = [[27 қаңтар]] [[1595 жыл|1595]] — [[21 желтоқсан]] [[1603 жыл|1603]]
11-жол:
| Діні = [[Ислам]]
| Туған күні = 25.5.1568
| Туған жері = [[Ыстамбұл|Константиние]],<br />[[Османлы империясы|Ұлы Османлы Мемлекетімемлекеті]]
| Қайтыс болған күні = 2221.12.1603
| Қайтыс болған жері = [[Ыстамбұл|Константиние]],<br />[[Османлы империясы|Ұлы Османлы Мемлекетімемлекеті]]
| Жерленді = [[Айя София|Әулие Софья мешіті]], [[Ыстамбұл]]
| Әкесі = [[III Мұрат]]
22-жол:
}}
 
'''Әділ III Мехмет''' ({{lang-ota3|محمد ثالث|Mehmed-i sâlis}}, {{lang-tr|ÜçüncüAdlî III. Mehmet}}; ақындық лақап аты — '''Әділ''' ({{lang-tr|Adlî}}); [[26 мамыр]] [[1568 жыл|1568]] — [[2221 желтоқсан]] [[1603 жыл|1603]]) — [[Османлы империясы|Ұлы Османлы Мемлекетімемлекеті]]нің [[Османлы Мемлекетініңсұлтандарының сұлтанытізімі|13-ші сұлтаны]], [[Халифат|Ислам халифатының]] [[Халифтер тізімі|9278-ші халифі]], [[ақын]].
 
==Өмірбаяны==
III Мехмет [[1568 жыл]]ы османлы елордасы [[Ыстамбұл|Константиниеде]] дүниеге келді.
 
Таққа отырғаннан кейін өзінің 19 інісін өлім жазасына кесті. Бұл Османлы тарихындағы ең ірі іні өлтірушілік. Бұл өлім жазасының себебі: сұлтан өзінің інілерінің тарапынан болатын бүліктен қорқыды. Және де бұл қорқыныш оның сарайдағы кафес атты павильонда шаһзадаларды ұстауына да себеп болды.
===Билеген жылдары===
Таққа отырғаннан кейін өзінің 19 інісін өлім жазасына кесті. Бұл өлім жазасының себебі: сұлтан өзінің інілерінің тарапынан болатын бүліктен қорқыды. Және де бұл қорқыныш оның сарайдағы кафес атты павильонда шаһзадаларды ұстауына да себеп болды.
 
Дунайдағы аустриялықтардың әскери жетістіктеріне ыза болған жаңа шеріктер мен османлы халқы елордада наразылық шараларын ұйымдастырды. Соған байланысты [[1596 жыл]]ы сұлтан [[Мажарстан]]ға қарсы жорыққа аттанды. Жорық кезінде Хачова шайқасында [[Габсбургтер әулеті|Габсбургтардың]] әскерін жеңді, алайда сол жеңісін тиімді пайдалапайдалана алмай, елордағаелордадағы ойын-сауық өміріне қайтып келді.
 
III Мехметтің әкесі [[III Мұрат]] жаулап алған парсы жерлерінде төңкерістер орын алып, парсылар сол жерлерді қайтарып алды. III Мехмет тұсында билік сыбайластысыбайласқан, ал әскер тәртіпсіздендірілді. Ұлы Османлы Мемлекетініңмемлекетінің ыдырауы осы сұлтанның тұсында басталды.
 
==Жанұясы==
==Отбасысы==
III Мехмет өзінің билеген жылдарын көбінесе сарайдагаремде өткізгендіктен, күңдері өте көп болды. Ол күңдерінен көп бала тапты, алайда балалар есімдерінің көбісі сақталмаған. Тек сақталғаны осылардікі: Сәлім шаһзада, Жиһангир шаһзада, Махмұт шаһзада, [[I Ахмет]], [[I Мұстафа]], Қадиша сұлтан, Дилируба сұлтан, Есра сұлтан және Айша сұлтан. Сәлім шаһзада 12 жасында қызамық ауруынан қаза тапты. Махмұт шаһзада сұлтанды тақтан тайдыру айыбымен [[1603 жыл]]ы өлім жазасына кесілді. Ал I Ахмет пен I Мұстафа, сәйкесінше, 14-ші және 15-ші Османлыосманлы сұлтандары болды.
 
Күңдерінің арасынан ең танымалдары: Халиме сұлтан және Хандан сұлтан. Халиме сұлтан — Махмұт шаһзада, Дилируба сұлтан мен I Мұстафаның анасы. Ал Хандан сұлтан — I Ахметтің анасы<ref>http://www.academia.edu/4449293/ III Мехмет, I Ахмет, I Мұстафа және XVII ғасырдағы Османлы саяси дағдарысы</ref>.
Line 49 ⟶ 48:
| 57
| Сардар Фархат паша
| [[27 қаңтар]] [[1595 жыл|1595]] — [[7 шілде]] [[1595 жыл|1595]]
| 7 ай
|-
| 58
| Қожа Синан паша
| [[7 шілде]] [[1595 жыл|1595]] — [[19 қараша]] [[1595 жыл|1595]]
| 3 ай
|-
| 59
| Текелі Лала Мехмет паша
| [[19 қараша]] [[1595 жыл|1595]] — [[28 қараша]] [[1595 жыл|1595]]
| 9 күн
|-
| 60
| Қожа Синан паша
| [[1 желтоқсан]] [[1595 жыл|1595]] — [[3 сәуір]] [[1596 жыл|1596]]
| 5 ай
|-
| 61
| Дамат Ибраһим паша
| [[4 сәуір]] [[1596 жыл|1595]] — [[27 қазан]] [[1596 жыл|1596]]
| 6 ай
|-
| 62
| Жүсіп Синан паша
| [[27 қазан]] [[1596 жыл|1596]] — [[5 желтоқсан]] [[1596 жыл|1596]]
| 2 ай
|-
| 63
| Дамат Ибраһим паша
| [[5 желтоқсан]] [[1596 жыл|1596]] — [[3 қараша]] [[1597 жыл|1597]]
| 11 ай
|-
| 64
| Хадым Хасан паша
| [[3 қараша]] [[1597 жыл|1597]] — [[9 сәуір]] [[1598 жыл|1598]]
| 5 ай
|-
| 65
| Жеррах Мехмет паша
| [[9 сәуір]] [[1598 жыл|1598]] — [[6 қаңтар]] [[1599 жыл|1599]]
| 9 ай
|-
| 66
| Дамат Ибраһим паша
| [[6 қаңтар]] [[1599 жыл|1599]] — [[10 шілде]] [[1601 жыл|1601]]
| 2 жыл
|-
| 67
| Жемісші Хасан паша
| [[22 шілде]] [[1601 жыл|1601]] — [[3 қазан]] [[1603 жыл|1603]]
| 2 жыл
|-
| 68
| Малқош Жауыз Әли паша
| [[3 қазан]] [[1603 жыл|1603]] — [[21 желтоқсан]] [[1603 жыл|1603]]
| 3 ай
|}
«https://kk.wikipedia.org/wiki/III_Мехмет» бетінен алынған