Биогеохимиялық айналым: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Биогеохимиялиқ пайналым''' — биосферадағы заттар мен энергия ауысуының белгілі бір тәртіппен қайталанып тұруы. [[Табиғат|Табиғаттағы]] геосфераның барлық түрлерінде хим. элементтер мен олардың қосылыстары үздіксіз Б. а-ға түседі. Ол күн сәулесінің энергиясы және организмдердің тіршілік процесі арқылы жүзеге асады; хим. элементтердің бір геол. құрылымнан екіншісіне ауысуын, шоғырлануының көбейіп-азаюын тудырады; тіршіліктің сақталуына және эволюциялық дамуға жағдай жасайды. [[Биосфера|Биосферадағы]] кейбір биогендік элементтердің жылдық айналымының қайталануы 95 — 98%-ке жетеді. Биогендік элементтердің қазіргі [[Жер]] бетінде таралуы геол. эволюция нәтижесінде қалыптасты. Тірі организмдер даму сатысында биосфералық айналымнан геол. айналымға ауысып отырады. Ауадағы оттек, [[азот]], [[Жер]] қойнауындағы кейбір кендер ([[мұнай]], [[көмір]], т.б.) осындай ауысудың нәтижесі. [[Адам]] өзінің шаруашылық іс-әрекеті арқылы биосферадағы Б. а-ның өзгеруіне ықпал жасайды. [[Адам|Адамның]] қолымен жасалған кейбір материалдар (жасанды талшықтар, жасанды жуғыш заттар, ксенобиотиктер) табиғи Б. а-ға қатыспайды және [[биосфера|биосферада]] ыдырамайды. Сондықтан болашақта өндіріске қалдықсыз технологияны енгізіп, экожүйеге а. ш. мен өндірістен түсетін өнімдерді тиімді қайта өңдеп, биосферада Б. а-ның қалыпты жүріп отыруына жағдай жасау қажет. ▼

==Пайдаланылған әдебиет==▼