Саңырауқұлақтар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш Yelubay Aidana (т) өңдемелерінен Kmoksy соңғы нұсқасына қайтарды |
|||
21-жол:
Түрлері бойынша [[Жейтін саңырауқұлақтар]] және [[Жеуге жарамсыз саңырауқұлақтар]] болып бөлінеді. Олардың вегетативтік денесі тарамдалып матасқан [[гифа]]лардан (жіңішке жіпшелерден) тұрады. Бұлар бір-бірімен матасып грибница немесе [[мицеллий]] деп аталатын саңырауқұлақтың денесін құрайды.
Гифалар төбе жасушалары арқылы ұзарып өседі және моноподиальды бұтақтанады. Бүйірлік мицелийлер негізгі мицелийлерге ұқсайды. Тек [[Паразиттер|паразит]] саңырауқұлақтардың көбісі иесінің жасушасының ішіне еніп жататын бүйірлік мицелийлері әрі қарай
Төменгі сатыдағы саңырауқұлақтардың кейбіреулерінде мицелий болмайды, вегетативтік денесі жалаңаш не қабықшасы бар протоплазмадан тұрады. Мұндай саңырауқұлақтардың жасушаларынан тарамдалған, өте жіңішке, ядросы жоқ қысқа жіпшелер өседі, оны [[ризомицелий]] деп атайды. Ол мицелийдің алғашқы нышаны болып есептелінеді.
29-жол:
Жоғары сатыдағы саңырауқұлақтардың мицелийлері – көлденең перделерге бөлінбеген, көп жасушалы. Олардың перделерінде жасушаларды бір-бірімен байланыстырып тұратын өте ұсақ поралары болады.
Саңырауқұлақтардың жасуша қабығы құрамында [[насекомдар]] қабықтарының [[хитин]]іне ұқсас, хитин заты және [[полисахаридтер]] болады. Олардың жасушасы протоплазмадан, бір, екі, кейде одан да көп ядродан және [[вакуоля]]дан тұрады. Төменгі сатыдағы саңырауқұлақтардың мицелийлері көп ядролы, ал жоғары
Жасуша ядролары саңырауқұлақтардың көпшілігінде өте кішкентай 1-3 микрондай болады. Ірі ядролар жыныс процесімен байланысқан органдарда ғана болады да, кейде олардың мөлшері 10 микронға жетеді. Ірі ядроларда ядрошықтардың бар екендігі байқалады. [[Протоплазма]] жас жасушалардың – гифалардың ұштарын толтырып тұрады. Бояп қарағанда олардан ұсақ дөңгелек көпіршік тәрізді вакуолялар көрінеді. Ересек жасушаларда протоплазма жасушаның қабығына қарай жақын орналасады. Клетканың ортаңғы бөлімін ірі вакуоля алып жатады. Одан жасушаның жан-жағында жіңішке [[протоплазма]] жіпшелері тарайды. Вакуоля жасуша шырынына толы болады. Клетка шырыны түссіз, тек ағзадан саңырауқұлақтарда [[антоциан]] пигментінің болуына байланысты, қызғылт тартып тұрады. Саңырауқұлақ жасушаларында қор заты ретінде еш уақытта [[крахмал]] жиналмайды, май тамшылары мен [[гликолен]], ал біраз саңырауқұлақтарда [[волютин]] жиналады.
| |||