Дәулеткерей Шығайұлы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
16-жол:
==Өмірбаяны==
 
'''Дәулеткерей Шығайұлы''' [[1820]] жылдар шамасында қазіргі [[Орал облысы]]ның [[Орда ауданы]]нда ауқатты отбасында дүниеге келген. Әкесі Шығай да, Бөкей ордасының ханы [[Жәңгір-Керей хан]] де оны бала жасынан ел билеуге, төрелік салтанат құруға тәрбиелеген. Алғашқы уакытта ол сол елдегі жеке-жеке руларды басқарып көреді. Бірақ билікте жүрген адамның амалсыздан қатігез болатынын ол нәзік жүрегімен ерте түсінеді. Туысы [[Жәңгір ханның]] қарапайым қазақтардың жерін тартып алып, шұрайлы, өзен-сулы жайылымдарды, қыстауларды кең даламызға бойлай еніп келе жатқан орыс отаршылдарына беруі Дәулеткерейдің де ызасын келтірген. Тікелей қатыспаса да [[XIX]] ғасырдың орта тұсындағы [[Исатай]], [[Махамбет]] көтерілісіне тілектес болған деген дерек те бар. Мұны оның "Жігер" атты күйінен байқауға болады.
 
Атақты музыка зерттеушісі, академик [[Ахмет Жұбановтың]] айтуына қарағанда, Дәулеткерейдің туған жиені, [[Кеңес]] өкіметінің тұсында өмір сүрген Науша [[Бөкейханов]] күйшінің елу шақты күйін тартады екен. Даңқты сазгер туралы, құнды деректер берген де сол кісі көрінеді. Дәулеткерей бала кезінде молдадан оқып, мұсылманша хат таныған. Ресейде білім алып, кейін генерал дәрежесіне дейін жеткен хан Жәңгір Ордада балалардың орысша білім алуына да жағдай туғызыпты. Дәулеткерей орысша үйреніп, оқи да, жаза да алатын болған. Кішкентайынан-ақ оқымысты бала атанған. Домбыраны тамаша орындаушы [[Мүсірәлі]] деген күйшіден шеберлікті үйренген. Оның үстіне сұлтандардың қысқы мекеніне айналған Ордаға қырқыншы жылдардың бас кезінде Саратовтан драма және эстрада артистері шақырылады екен. Дәулеткерей орыс және [[Еуропа]] музыкасымен жастайынан танысқан деген жорамал бар. Ол орыстың балалайкасында шебер ойнапты. Сондай-ақ гитара мен мандолинаны да тарта білген. [[1854]] жылы француз саяхатшысы [[Паули]] сызған суреттің нобайымен [[Чередеев]] салған акварельде күй тартып отырған Дәулеткерей, одан басқа да аспаптарда орындаушылар бейнеленген. Ең қызығы — ортада билеп жүрген еркек бейнесі бар.