== Өмірбаяны ==
=== Боксқа қызығушылықтың басталуы ===
Куба елінде бокспен қатар танымалтанымал спорттың бірі - [[бейсбол]]. Теофилионың да көптеген замандастарызамандастары секілді спортқа дегендеген алғашқы махаббаты осы бейсбол арқылы оянды. БіріншіБірінші кезекте жылдамдық пен қолдың күшін арттыратын бұл спорт түрінің Теоның кәсіби боксшыбоксшы ретінде қалыптасуына көп пайдасын тигізгені анық. КейінірекКейінірек әр нәрсеге әуестенгіш ол, баскетболға да құмартты. БірақБірақ бала кезінен-ақ бойының ұзындығыменұзындығымен құрдастарынан оқшауланыпоқшауланып тұратын Теофилио бұл салағасалаға терең бойлай алмады. Оған ел басшысы [[Фидель Кастро]]ның кәсіпқойкәсіпқой спорт түрлерін жабуға пәрменпәрмен беруі себеп болды.
Балалық шағын еске алғанда СтивенсонСтивенсон бір тақырыпқа оралмайоралмай кетпейді. Ол жастайынан әйгіліәйгілі жазушы Джек Лондонның «Мексикалық» деп аталатын новелласынновелласын қайталап оқуға әуес болыптыболыпты. Әлгі шығармадағы латынамерикалықлатынамерикалық жарлы баланың басынанбасынан кешкен оқиғалары жас Теоның санасына ерекше әсер еткен. Ондағы мексикалық жасөспірімніңжасөспірімнің еліндегі революция ісінеісіне ақшалай көмектесу үшін сатқынсатқын төрешілер мен өзінен әлдеқайдаәлдеқайда үлкендермен жекпе-жектергежектерге шығуы кез келген оқырманныңоқырманның рухын көтеретін еді. Шебер суреткердің қолынанқолынан шыққан шығарманың шытырманғашытырманға толы желісіне елтіген ТеофилионыңТеофилионың намыс деген ұлы сөздің құдіретін ең алғаш ұғынғаныұғынғаны да сол кез шығар. Бір анығы - Стивенсонның бокс әлемінеәлеміне қарай аяқ басуына Джек ЛондонныңЛондонның «Мексикалық» атты новелласыновелласы түрткі болды.
Алғашында Теофилионың рингтегірингтегі жағдайы келісе қоймады. Қарсыластарынан жиі ұтылып қалақала беретін ол. Ол дайындық жүйесін жиі бұзатын. Уақытты қызықты өткізудің жөні осы екен деп, би, сауық орындарын жиі жағалайтынжағалайтын. Дегенмен, КСРО маманы АндрейАндрей Червоненко тентектің тілінтілін таба білді.
- Мен ең алғаш өткізген жиырмажиырма кездесуімнің он төртінде жеңілісжеңіліс таптым. Таяқ жегенді кім ұнатсын, содан бастап өз-өзіме «ендіенді ешқашан жеңілмеймін» деп уәде бердім, - дейді даңқты боксшыбоксшы.
Расында да, ол кейінірек жеңілмейтінжеңілмейтін қарсыласқа айналды. КелеКеле-келе Теофилио рингте еркінеркін ойқастайтын мықтылардың өздерінөздерін тықсыра бастады. Ел ішіндегіішіндегі жарыстарда қарсылас шыдатпайтыншыдатпайтын дәрежеге де жетті. ҚырағыҚырағы көз мамандар болашақ «жұлдыздыжұлдызды» дер кезінде байқап, құрамақұрама сапына қосты.
=== Мюнхен Олимпиадасы ===
Теоның даңқын [[1972]] жылғыжылғы Мюнхен Олимпиадасы асырдыасырды. Тарих бетінде қаралы ОлимпиадаОлимпиада ретінде сақталатын бұл доданың шырқын израильдікизраильдік спортшыларды кепілге алғаналған палестиналық лаңкестер бұздыбұзды. Олармен келіссөздер нәтиженәтиже бермей, 17 адамның өміріөмірі қиылғаны мәлім. МюнхендегіМюнхендегі қайғылы оқиға күллі әлем жұртшылығын қара жамылдырды. ӘйткенменӘйткенмен жарыс жалғаса беретініберетіні хабарланды. Бокс бәсекесінбәсекесін тамашалауға жиналған жанкүйерлердіңжанкүйерлердің аңсары бірінші кезектекезекте аса ауыр салмақтағы жекпежекпе-жектерге ауатыны белгілі. Оның үстіне ақтық бәсекеге кубалықкубалық Теофилио Стивенсон мен америкалық Дуану Бобик шыққаншыққан еді. Бұл екі боксшы осы Олимпиададан бір жыл бұрынбұрын ұйымдастырылған ПанамерикалықПанамерикалық ойындарда кездесіп, [[АҚШ]] жанкүйерлеріжанкүйерлері Американың «ақ үміті» деп еркелететін Бобик жиырма жасар кубалықтан айласынайласын асырып кеткен болатын. Ал бұл жолғы жекпе-жекте БостандықБостандық аралынанаралынан келген жас тарлантарлан қарсыласынқарсыласын нокаутқа жіберіпжіберіп, бір жыл бұрын Калиде кеткенкеткен есесінесесін қайтарды. Тео алғашқыалғашқы ірі жеңісіне осылайша қол жеткізді. Стивенсон МюнхенМюнхен Олимпиадасының алтыналтын жүлдесіменжүлдесімен қатар, ең үздікүздік боксшығабоксшыға берілетін [[Баркер кубогі|Вэл БаркерБаркер кубогын]] да иеленді. Осы жердежерде айта кету керек, Баркер кубогыкубогы Олимпиаданы үш рет ұтқандардыңұтқандардың арасында тек ТеофилиоғаТеофилиоға бұйырдыбұйырды. Ласло Папп та, Феликс СавонСавон да бұл бағалы жүлденіжүлдені иеленеиелене алмады.
Арада екі жыл өткенде бокстанбокстан әлем чемпионаты Кубада ұйымдастырылдыұйымдастырылды. Стивенсон дүбірлідүбірлі додада тағы да топ жарып, өзініңөзінің кездейсоқ чемпион еместігінеместігін дәлелдеп берді. Ол өз елінде өткенөткен жарыстың алтын жүлдесі үшін таласта америкалық Марвин СтинсондыСтинсонды ұтты.
=== Монреаль Олимпиадасы ===
[[1976]] жылғы Монреаль ОлимпиадасынаОлимпиадасына келген кубалық боксшылардыңбоксшылардың арасында аса ауыр салмақтағы Теофилио СтивенсонныңСтивенсонның орны бөлек еді. Ол Монреальда тіптен керемет өнер көрсетті. Теоға лайықты қарсыласқарсылас табылмады. Оның осы жарыстағы үш қарсыласын нокаутпеннокаутпен ұтуына бас-аяғы сегіз минут қана қажет болды. ФиналдаФиналда Стивенсон румын боксшысыбоксшысы Симонмен жұдырық түйістірдітүйістірді. Монреаль рингінде СтивенсонныңСтивенсонның зіл батпан соққыларына ұзағырақ шыдаған да осы жігіт болатын. Бірақ оның өзі үшінші раундта нокаутқа түстітүсті. Дегенмен кездесуге куә болғандарболғандар кубалыққа қарсы жекпежекпе-жектежекте аяғына дейін шыдағанынашыдағанына қуанғанқуанған Симонның балашабалаша секіргенін айтадыайтады.
Араға екі жыл салып, БелградтаБелградта жалауын көтерген әлем чемпионатычемпионаты да Стивенсонның жеңісіменжеңісімен аяқталды. Кубалық алыптыңалыптың ауыр соққыларына бірде-бір қарсылас шыдас бермедібермеді. Бұл екі дүркін Олимпиада чемпионычемпионы атанғанатанған Стивенсонның әлемдікәлемдік біріншіліктібіріншілікті екінші рет ұтуы еді.
=== Басқа ірі додалар ===
Алда [[1980]] жылғы Мәскеу ОлимпиадасыОлимпиадасы тұрды. БайрақтыБайрақты додағадодаға кеңестер елінің қаттықатты дайындалғаныдайындалғаны белгілі. Әрине, бокс мамандарының ойында бір кездерікездері өздері үйреткен кубалықкубалық боксшылардыбоксшыларды жүлде жағынанжағынан басып озу жоспары болдыболды. Ең ауыр салмақтасалмақта КСРО намысын әйгілі боксшы Петр Заев қорғады. Десек те бұл олимпиадалық ойындар да кубалықкубалық боксшылардың ғаламат жеңісімен аяқталды. Бостандық аралынанаралынан келген шеберлердiң сегізісегізі бірдей финалға жолдама жеңіп алды және олардың алтауы алтын жүлдеге қол жеткізді. Олардың ішінде, әрине Теофилио Стивенсонның үш дүркін Олимпиада чемпионы атағын әперген жеңісі ерекше еді. Мәскеу Олимпиадасының финалында ол ринг иесі Петр Заевпен кездесті. Бұл жекпе-жектің қорытындысына бірқатар кеңестік бапкерлер наразылық білдірді. КСРО Олимпиада комитетінің басшысы Виталий Смирнов тіпті Халықаралық Олимпиада комитетінің президенті [[Хуан Антонио Самаранч]]қа төрешілердің әділетсіз шешім қабылдағанын жеткізді. Олардың пікірінше, жекпе-жек тең дәрежеде өткен. Бірақ көпшіліктің ойынша, бұл бәсекеде кубалық шебер қарсыласынан басым болған. Сөз ретіне орай айтып өтейік, кеңестік боксшылардың ішінде тек Игорь Высоцкий ғана Стивенсонды екі рет ұтқан.
[[1984]] жылғы Лос-Анджелес Олимпиадасына Стивенсон сол кездегі саясаттың кесірінен бара алмады. Коммунистік идеология құрсауындағы КСРО-мен бірге екенін білдірген Куба АҚШ-тағы додаға қатысудан бас тартты. Әйтпегенде кім біледі, Стивенсон төрт дүркін Олимпиада чемпионы атанар ма еді? Өйткені ол осы Олимпиаданың қарсаңында да бабында болатын. Онысын кейінірек, 1986 жылы АҚШ-та өткен әлем чемпионатында дәлелдеп, жеңімпаз атанды. Осы жеңісінен соң Стивенсон XX ғасырдағы Латын Америкасы мен Кариб аймағының көрнекті бес тұлғасының қатарына енді.
Үлкен спортпен қош айтысқан соң Теофилио Стивенсонға ұсыныс айтып, түрлі қызметтерге шақырушылар көбейді. Бірақ ол көпшілікті таңғалдырып, Куба елінің басшысы Фидель Кастроның жеке оққағарына айналып шыға келді. Бертініректе ол өз еліндегі бокстың өркендеп, дамуына үлес қосып, басшылық қызметтер атқарды. Әрине, даңқты Тео күні бүгінге дейін Кубаның спорттық өміріне белсене араласып келеді.
{{commons|Category:Teófilo Stevenson}}
[[Санат:Боксшылар]]
[[Санат:Куба боксшылары]]
[[Санат:Баркер29 кубогінаурызда иегерлерітуғандар]]
[[Санат:Пуэрто-Падреде туғандар]]
[[Санат:11 маусымда қайтыс болғандар]]
[[Санат:2012 жылы қайтыс болғандар]]
[[Санат:Гаванада қайтыс болғандар]]
[[Санат:КСРО-ның еңбек сіңірген спорт шеберлері]]
[[Санат:Күміс Олимпиялық орденінің иегерлері]]
[[Санат:Бокстан Олимпиада чемпиондары]]
[[Санат:Кубаның Олимпиада чемпиондары]]
[[Санат:1972 жылғы Жазғы Олимпиада чемпиондары]]
[[Санат:1976 жылғы Жазғы Олимпиада чемпиондары]]
[[Санат:1980 жылғы Жазғы Олимпиада чемпиондары]]
[[Санат:1972 жылғы Жазғы Олимпиада ойындарының боксшылары]]
[[Санат:1976 жылғы Жазғы Олимпиада ойындарының боксшылары]]
[[Санат:1980 жылғы Жазғы Олимпиада ойындарының боксшылары]]
[[Санат:1972 жылғы Жазғы Олимпиада ойындарының байрақшылары]]
[[Санат:1976 жылғы Жазғы Олимпиада ойындарының байрақшылары]]
[[Санат:1980 жылғы Жазғы Олимпиада ойындарының байрақшылары]]
[[Санат:1960 жж. боксшылары]]
[[Санат:1970 жж. боксшылары]]
[[Санат:1980 жж. боксшылары]]
[[Санат:КСРО-ның еңбек сіңірген спорт шеберлері - шетелдік спортшылар]]
[[Санат:Миокард инфарктінен қайтыс болғандар]]
[[Санат:Олимпиалық ордендер иегерлері]]
[[Санат:Бокстан Панамерикандық ойындар чемпиондары]]
|