{{Қорық аймақ | name =ЖЕБІР | image =Сурак.jpg|200px| caption =| location = [[Қазақстан]]| area = | established =| governing_body = | world_heritage_site =| website =}} '''Жебір ''' [[Сурет:Thymus_carpaticus_a2.jpg|thumb|right|190px|ЖЕБІР]] [[Сурет:Thymus_fg02.jpg|thumb|right|190px|ЖЕБІР]] '''ЖЕБІР'''(Thymus) —– ерінгүлділер[[еріндігүлділер тұқымдасы|еріндігүлділер тұқымдасына]] жататын хош иісті шала [[бұта]]. [[Еуразия]] және [[Солтүстік Африка|Солтүстік Африканың]] қоңыржай белдеулерінде кездесетін 150-дей (кейбір мәліметтерде 400-ге жуық) түрі белгілі. [[Қазақстан|Қазақстанның]] [[дала|далалы]], жазық жерлерінде, қиыршық тастықиыршықтасты тау бөктерлерінде өсетін 27 түрі бар. Көбірек тарағандары: [[кәдімгі Ж.жебір]] (Th. vulgarіs), [[маршал Ж-іжебірі]] (Th. marschallіanus) және [[қызғылт Ж.жебір]] (Th. roseus). Биікт.Биіктігі 1 —– 25 см. Сабағы түп жағынан сүректеніп қатайып кеткен. Жапырағы бүтін жиекті, сағақты, кейде сағақсыз. өсақҰсақ, қызғылт, күлгін кейде ақ түсті гүлдері [[шоғырбас гүлшоғы|шоғырбас гүлшоғырын]] құрайды. Гүлдері [[қос жынысты]], аталығы —– 4, аналығы —– біреу, тостағанша жапырағы да, күлте жапырақшасы да —– бесеу. Мамыр —– тамыз айларында гүлдеп, маусым—маусым – қыркүйекте жеміс береді. Жемісі —– жаңғақша. Ж-діңЖебірдің құрамында [[эфир майы]] көп. Одан алынатын [[тимол]] медицинада, парфюмерияда және тамақ өнеркәсібінде пайдаланыладықолданылады. [[Санат:Ж]] [[Санат:Қазақ ұлттық энциклопедиясы]]
