Цзинь әулеті (1115 — 1234): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

|footnotes =

}}

[[Сурет:History of China.gif|right|thumb|200 px]]

'''Цзинь''', Цзинь әулеті — [[Қытай]]дың солтүстігінде [[1115]] — [[1234]] ж. [[чжурчжэн]]дер құрған мемлекет. [[Чжурчжэн]]дер [[Қытай]]дың солт.-шығыс шекарасындағы [[Маньчжурия]]ның [[Сунгари]] өз-нің бойын мекендеген тұңғыс-маньчжур тайпаларының бірі болған. Олар мал ш-мен, аңшылықпен айналысып, Қытаймен сауда жасап, жібекке, темір мен қару-жараққа өздерінің жылқыларын, темір-терсектерін, бұлғын елтірілерін, алтын тамыр мен өзен інжу маржанын айырбастады. Алайда қидандардың [[Ляо]] мемлекеті бағындырғаннан кейін олардың [[Қытай]]мен байланысы қиындап кетті. [[Чжурчжэн]]дер [[1115]] ж. көсемі [[Агудан]]ы император деп жариялап, Цзинь мемлекетінің негізін қалады. Оларға [[Гоби]] шөлінің шығысында тұрған моңғол тайпалары да бағынды және Цзинь билеушілерін [[Алтын хан]] деп атады. Маңындағы ұсақ көшпелі тайпаларды біріктіріп, күшейіп алған [[чжурчжэн]]дер 12 ғ-дың басында [[Қытай]]ды билеген [[Сун]] әулетіне қауіп төндірді. Сун үкіметі [[чжурчжэн]]дермен келіссөз жүргізіп, оларды тағы бір күшті жауы қидандарға қарсы пайдаланып, айрылып қалған 16 округін қайтарып алуға тырысты. [[Чжурчжэн]]дер де [[Ляо]] мемлекетімен соғыс жағдайында болатын.