Жылу реттеу (Биология): Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш clean up, replaced: мектептің, 9 → мектептің 9, өңделген/ → өңделген /, - Алматы: → — Алматы:, Атамұра → «Атамұра» баспасы, 2009. ISBN → 200 using AWB |
Bagjan bro (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
''Жылу реттеу дегеніміз –'' дене температурасының тұрақты сақталуы. Ағза ішкі ортаның тұрақтылығын ғана емес, [[температура]]сын (жылуын) да сақтайды. Бұл [[фермент]]тердің көпшілігі тек оңтайлы жылуда ғана тиімді жұмыс істейтіндіктен, биосинтез және ыдыраудың, яғни [[метаболизм]]нің (зат алмасудың) қалыпты өтуі үшін қажет. Сондықтан ағзалардың әрқайсысы [[эволюция]] барысында өз денесінің температурасын реттеуге бейімделді.
Ағзалар [[метаболизм]] үдерісінде жылу өндіреді. [[Жылықанды жануарлар]]да (сүтқоректілер және құстар) ағзада [[метаболизм]] жоғары жылдамдықта жүреді. Сондықтан дене температурасының жоғары болуына мүмкіндік туады. Зат және энергия алмасу жылдамдығы жасушаның тынысалуында пайдаланылатын оттегі [[концентрация]]сының артуымен қамтамасыз етіледі. [[Құстар]]да және [[сүтқоректілер]]де жасушаларды оттегімен тез қамтамасыз ететін бейімділіктер пайда болды. Олар: өкпенің тынысалу бетінің ұлғаюы, [[эритроциттер]] мөлшерінің көп болуы, ұсақ [[қылтамыр]]ларға қанның түсуін камтамасыз ететін жоғары кан қысымы.
| |||