Атасу (өзен): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Атасу''' – ''Сарысу өзенінің сол жақ саласы''. [[Қарағанды облысының]] [[Жаңаарқа ауданы]] аумағымен ағады. ''Ұзындығы 177 км'', ''су жиналатын алабы 5920 км²''. [[Қызылту, Ұзынжал]] (''Өзенжал'') тауларындағы бұлақтардан бастау алып, Сарысуға құяды. Негізгі салалары: ''Былқылдақ, Қарақоға, Қарқымбай, Исабек Қарасуы, Боранбай''. Қар суымен толысады. Жазда ағыны тоқтап, жекелеген қарасуларға бөлініп қалады. ''Орташа жылдық су ағыны мөлшері 0,66 м³/с'' Қаражал қаласының тұсында Атасуға [[Қылыш бөгені]] салынған.

[[Атасу қонысы]] – қола дәуірінен сақталған біздің заманымыздан бұрын ''14 –12 ғасырлардағы'' ірі елді мекен орны. [[Қарағанды облысы Шет ауданы]] [[Қызылтау ауылының]] оңтүстік-шығысында ''35 км жерде'', Атасу өзеніне құятын [[Мыңбай]] сайының бойында орналасқан. Орталық Қазақстан археологиялық экспедициясы ''1952 жылы'' (жетекшісі [[Әлкей Марғұлан]]), ''1975 – 82 жылдары'' (жетекшілері [[Мир Қадырбаев, Жолдасбек Құрманқұлов]]) зерттеген. Атасу қонысында ''27 үй'' мен қораның орны бар. Ол жерден ''3 төртбұрышты, дөңгелек пішінді 12 ғимарат және мыс балқытуға арналған 7 шеберхана'' орны табылды. Үлкен үйлер екіге бөлінген. Бір жағы – тұрғын үй, екінші бөлігі – шеберхана. Атасу қонысы орталығында ғибадатхана болған. Үйлер арасынан ішін таспен шегендеген құдықтар, көзе ыдыстар күйдіретін пештер ашылды. Атасу қонысы тұрғындары негізінен мыс балқытып, қоладан бұйым құю, мал бағу, егін егу, аң аулаумен айналысқан. Қола дәуірінің соңғы кезеңінде өмір сүрген тұрғындарының үйлері шошала сияқты дөңгелек, құрастыруға оңай болған. Олар да қолдан сайман жасаған, негізінен мал шаруашылығымен айналысқан. Атасу қонысынан ''кен үгіп, мыс балқытып, құюға арналған құрал-саймандар мен қалыптар, топырақ қопсытатын тас кетпен, түрен, тастан, қоладан, сүйектен жасаған жебе ұштары, өрнек салынған саз ыдыстар, мал сүйектері, саз ыдыстар бетін тегістейтін, өрнек салатын құралдар, қола пышақтар, орақ, сүңгі'', т.б. көптеген бұйымдар табылды.

'''Атасу''' – кент, ''Қарағанды облысындағы Жаңаарқа ауданының орталығы, темір жол стансасы''. '''''Облыс орталығы''''' – ''Қарағанды қаласының оңтүстік-батысында 200 км жерде'', Сарысу өзенінің салалары – [[Жақсы Сарысу]] мен [[Жаман Сарысу]] өзендерінің қосылған жерінде орналасқан. ''1929 жылдан аудан орталығы, 1941 жылдан кент. Тұрғыны 14,9 мың (1997), 14,0 мың (2005) адам''. Атасуда [[локомотив депосы]], астық қабылдау пункті, сүт зауыты, агроөнеркәсіптік бірлестік, тұрмыстық комбинат, баспахана, ''7 жалпы білім беретін'' және спорт мектептері, [[кәсіптік-техникалық]] училище, мәдениет үйі, ''4 клуб, стадион, емхана, аурухана, санэпидстанса'' бар. Атасу арқылы '''Жезқазған – Жарық – Қарағанды''' темір жолы, '''Қарағанды – Жезқазған, Жезқазған – Балқаш автомобиль жолдары''' өтеді.

<ref>Балалар Энциклопедиясы, II- том</ref>

== Пайдаланған әдебиет==

<references/>